واکاوی پیشران‌های خارجی تمدن نوین اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه خوارزمی

چکیده

آینده­پژوهی و واکاوی پیشران‌های جهانی و ترسیم فضای حاکم بر آینده روابط فرهنگی بین­المللی، چهارچوب مناسبی را برای ارائه تفسیری معقول از آینده درخشان و درعین‌حال تحول­پذیر تمدن نوین اسلامی فراهم می­آورد؛ به‌گونه‌ای‌که با بررسی زمینه‌ها و روندهای تأثیرگذار بر نقش­آفرینی تمدن نوین اسلامی در حوزه خارج از جهان اسلام، می‌توان به نیروهای در حال شکل­گیری در آینده نظام فرهنگی بین‌المللی اشاره کرد و به این نتیجه رسید که باتوجه‌به آینده روندهای فرهنگی جهانی، تمدن نوین اسلامی توانایی ایفای نقش بالنده در نظام بین­المللِ در حال تغییر و همچنین قابلیت شکل­دهی به هندسه قدرت جهانی را داراست؛ چراکه باتوجه‌به شرایط متحول، پویا و انتقالی نظام بین­الملل ـ‌که با روندهای پیچیدگی، شفافیت و آسیب­پذیری همراه است‌ـ تمدن نوین اسلامی قابلیت آن را دارد که به نقش­آفرینی فزاینده در آینده روندهای فرهنگی ـ تمدنیِ جهانی در خارج از جهان اسلام مبادرت ورزد و به بازیگری تأثیرگذار بر نظام تصمیم­گیری جهانی تبدیل شود. این مقاله با طرح این پرسش که مهم‌ترین پیشران‌های خارجی تمدن نوین اسلامی چیستند و چگونه پیشبرد این ایده را عملیاتی و تثبیت می­کنند، به شناخت دقیق تمدن نوین اسلامی و واکاوی پیشران­های ظهور و پیشبرد آن در خارج از جهان اسلام در سطوح دولت­ها، ملت­ها و سازمان­های بین­المللی می­پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing the External Drives of the New Islamic Civilization

نویسنده [English]

  • Gholamreza  Karimi
Associate Professor of Kharazmi University
چکیده [English]

Future studies and analysis of global drives, as well as characterizing future atmosphere of international cultural relationships, provide proper ground to develop a reasonable interpretation for the promising, yet evolving, future of the new Islamic civilization. Investigating contexts and processes influencing the role of the new Islamic civilization outside the Islamic world can reveal emerging forces of the future international cultural system and show that, considering the future of global cultural trends, the new Islamic civilization can play a progressive role in the changing international system and shaping the global formation of power. In the evolving, dynamic, and transitioning state of world order with its complexities, transparency, and vulnerabilities, the new Islamic civilization can increasingly play a part in the future of global cultural-civilizational trends outside the Islamic world and therefore become an influential player in the global decision-making system. This paper attempted to identify the key external drives of the new Islamic civilization and the way they establish and operationalize the idea, providing an accurate understanding of the new Islamic civilization and analyzing the driving factors of its emergence and progress outside the Islamic world at governmental, national, and international organizations levels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drivers
  • The Future of Islamic Civilization
  • New Islamic Civilization
  • Outside the Islamic World

مراجع

 
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور. (1387). کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر. تهران. شورای عالی انقلاب فرهنگی.باوند، داود. (1374). «حرکت به‌سوی آزادی و باورهای غرب». اطلاعات سیاسی اقتصادی. شماره 101 و 102.تحلیلی بر سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404. (01/10/1387). مراجعه در تاریخ: 01/03/1391. خبرگزاری فارس. به‌نشانی:
http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8710010678
دهقانی فیروزآبادی، سیدجلال و همکاران. (1392). سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران. تهران. انتشارات سمت.دهقانی­فیروزآبادی، سیدجلال. (1389). «دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی در خلیج فارس». فصلنامه سیاست. دانشکده حقوق و علوم سیاسی. دوره 40. شماره 4. روح‌بخشان، ع. (1381). «سابقه و تاریخچه زبان فارسی در اروپا». تهران. پیام کتابخانه. دانشگاه تهران.سریع‌القلم، محمود. (1390). «قواعد تمدن‌سازی و آینده تمدن‌سازی؛ گزارشی از کنفرانس فرهنگ و تمدن اسلامی». نامه فرهنگ. سال 3. شماره 44.سند راهبردی برنامه اول توسعه فعالیت‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ترکیه (1394-1390). (1389). ستاد برنامه‌ریزی و مهندسی روابط فرهنگی بین­المللی.سیف‌زاده، حسین. (1376). جزوه درسی «نظریه‌پردازی در روابط بین‌الملل، مبانی و قالب‌های فکری». مقطع کارشناسی ارشد. دانشکده روابط بین‌الملل.شریفی­نیا، محمدحسین. (1379). «به‌سوی تمدن اسلامی، ضرورت‌ها و بایسته‌ها». روش­شناسی علوم انسانی. شماره 23.شیدائیان، حسین. (1389). «راهبردها و راهکارهای جهان اسلام در مقابله با استکبار جهانی، از دیدگاه امام و رهبری». فصلنامه پیام. شماره 82.صالحی امیری، سیدرضا و سعید محمدی. (1389). دیپلماسی فرهنگی. تهران. ققنوس.طلوعی اشلقی. عباس و مرتضی داوودی. (1390). «شناسایی برنامه‌ها و فعالیت‌های موازی سازمان تبلیغات اسلامی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تبیین معایب آن بر مدیریت فرهنگی کشور و ارائه راهکارهای هماهنگ‌سازی». پژوهشنامه برنامه‌ریزی فرهنگی. شماره 3.عسگرخانی، ابومحمد. (1375). «رژیم‌های بین‌المللی». فصلنامه روابط بین‌الملل. شماره ۱۴ و ۱۵.قربانی شیخ‌نشین، ارسلان و جواد کارآزما. (1391). «بیداری اسلامی و دستگاه دیپلماسی ایران؛ فرصت و تهدیدها». فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات انقلاب اسلامی. سال 9. شماره 28.کریمی، غلامرضا. (1390). بررسی راهبردهای فرهنگی سازمان آیسیسکو از منظر همکاری جمهوری اسلامی ایران. تهران. پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.متقی، ابراهیم و افسانه رشاد. (1390). «نقش قدرت نرم در گسترش بیداری اسلامی خاورمیانه». فصلنامه راهبرد دفاعی. سال 9. شماره 33.محمدی، منوچهر. (1387). «برخورد تمدن‌ها یا برخورد با نظام سلطه». حکومت اسلامی. سال 13. شماره 2.مقدس، محمد. (1380). راهبرد فرهنگی جهان اسلام. ترجمه محمد مقدس. گردآورنده: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی. ‌تهران. الهدی.
Hass, Ernest. (1985). "Words can hurt you". In: Stephan Krasner's International Regimes. Ithaca & London. Cornell University Press.Hopf, T. (1998). "The Promise of Constructivism in International Relations Theory". International security. 23. 1.Keoheane, Robert. (1984). After Hegemony (cooperation & Discord in the World Political Economy). Princeton. New jersy. Princeton University press.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار