تبیین عوامل اجتماعی - فرهنگی کلیدی تأثیرگذار بر قدرت دفاعی ایران در افق زمانی 1410

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکتری جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

3 استاد جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

4 استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

هدف:یکی از عرصه­های مهم و اساسی تأمین امنیت ملی کشورها در راستای حفظ منافع ملی خود و دستیابی به اقتدار پایدار، توجه به حوزه دفاعی – نظامی و عوامل تأثیرگذار بر قدرت دفاعی کشور در راستای ایجاد بازدارندگی در برابر تهدیدهای دشمنان می­باشد. در این میان، سیاست­های دفاعی کشورها به خصوص ایران به شدت متأثر از عوامل اجتماعی – فرهنگی می­باشد و این عوامل نقش و تأثیر قابل ملاحظه­ای بر قدرت دفاعی کشور دارند. در همین راستا، این مقاله با طرح این پرسش که از میان عوامل اجتماعی- فرهنگی تأثیرگذار بر قدرت دفاعی ایران، کلیدی­ترین و تأثیرگذارترین عوامل کدامند و با مبنا قرار دادن نظریه فرهنگ استراتژیک به عنوان چارچوب نظری تحقیق انجام یافته است.
روش­:تحقیق از لحاظ هدف کاربردی – توسعه­ای و از لحاظ روش، تلفیقی از روش­های توصیفی-تحلیلی و پیمایشی (استفاده از نظر خبرگان و پرسشنامه) است.
یافته­ها:تعداد پانزده عامل مهم و دارای نقش تأثیرگذار و تعداد چهار عامل به عنوان عوامل اجتماعی –  فرهنگی کلیدی تأثیرگذار بر قدرت دفاعی ایران مشخص گردیدند.
نتیجه­گیری: ایدئولوژی غالب ملی، ایمان و اعتقادات دینی و مذهبی، میهن­پرستی و مقاومت، مردمی بودن حکومت و اتحاد میان ملت و نیروهای نظامی به عنوان عوامل کلیدی مؤثر بر قدرت دفاعی مشخص گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining the key socio-cultural factors influencing Iran's defense power in the time horizon of 1410

نویسندگان [English]

  • Sajad Najafi 1
  • Kyomars Yazdanpanah 2
  • zahra pishgahi fard 3
  • marjan badiee 4
1 Ph.D. in Political Geography, University of Tehran, Iran
2 Associate Professor of Political Geography, University of Tehran, Iran
3 Professor of Political Geography, University of Tehran, Iran,
4 Assistant Professor of Political Geography, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: One of the most important of the national security of countries in order to protect their national interests is defense-military field and the country's defense power key factors to prevent deterrence of enemy threats. Meanwhile, the defense policies of countries, especially Iran, are strongly influenced by socio-cultural factors, and these factors have a significant role on the country's defense power. In this regard, this article raises the question “which of the socio-cultural factors affecting Iran's defense power are the key and most influential factors? The research has been done by basing the theory of strategic culture as a theoretical framework.
Method: The research is a combination of descriptive-analytical and survey (using the opinion of experts and a questionnaire) in terms of method and applied-developmental in terms of purpose.
Findings: Fifteen significant factors and four factors as key socio-cultural factors affecting Iran's defense power were identified.
Conclusion: Dominant national ideology, religious beliefs, patriotism and resistance, popular government and unity between the nation and the military were identified as key factors affecting defense power.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Defense Power
  • Military Security
  • Futures Studies
  • Micmac Software
  • Driving Force

مراجع

ازغندی، سیدعلیرضا.(1390). جنگ و صلح (بررسی مسائل نظامی و استراتژیک معاصر). چاپ پنجم.تهران: سمت.
بوالحسنی، خسرو؛ بابلی، کوروش و رضایی، سیاوش.(1397). «تدوین راهبردهای ژئوپلیتیکی برای دستیابی ج.ا. ایران به قدرت دفاعی برتر منطقه ای در راستای سند چشم انداز 1404». فصلنامه راهبرد دفاعی. 16(62): 179-207.
بیگدلی، حمید و طیبی، جواد. (1396). «ارائه یک مدل و روش حل بازی­های امنیتی فازی و کاربرد آن درآینده­پژوهی تهدیدات امنیتی». فصلنامه آینده پژوهی دفاعی. 2(6): 7-29.
جامعه، عباس.(1399). «منابع و مؤلفه های فرهنگ استراتژیک امریکا». مجله پژوهش ملل،5(54): 55-80.
جعفری­نیا، عباس؛ اخباری، محمد؛ و مرادیان، محسن. (1398). «تحلیل شاخص­های قدرت نظامی واحدهای سیاسی- جغرافیایی در عرصه نظام بین­الملل». فصلنامه نگرش­های نو در جغرافیای انسانی. 11(3): 445-465.
حافظ نیا، محمدرضا.(1390). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. چاپ سوم. مشهد: انتشارات پاپلی.
دهقان، محمد.(1392). سیاست دفاعی. جزوه درسی. تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
رستمی، علی­اکبر و اسماعیلی، محمدمهدی.(1395). «راهبردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با جریان­های تکفیری». فصلنامه مدیریت و پژوهش­های دفاعی.15(81): 1-40.
رستمی، فرزاد.(1395). «تحول در ماهیت جنگ­های آینده؛ جمهوری اسلامی ایران؛ سناریوها، فرصت­ها وچالش­ها». فصلنامه سیاست دفاعی.24(97): 145-190.
رسولی­ثانی­آبادی، الهام.(1390). هویت و سیاست هسته­ای در جمهوری اسلامی ایران. چاپ اول. تهران: ابرار معاصر.
زهدی، یعقوب.(1394). سیاست دفاعی. چاپ اول. تهران: مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی.
زهرانی، مصطفی و شیراوند، صارم.(1396). «بررسی تاثیر فرهنگ استراتژیک بر سیاست خارجی فدراسیون روسیه». فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز. 23(97): 103-137.
سنجابی، علیرضا.(1380). راهبرد و قدرت نظامی. چاپ اول. تهران: انتشارات پاژنگ.
شریعت، جهانگیر.(1398). «کار ویژه­های دولت از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی(امنیت نظامی)». فصلنامه امنیت پژوهی. 18(66): 99-123.
عبدالله­خانی، علی. (1382). نظریه­های امنیت. چاپ اول. تهران: ابرار معاصر.
عبداله خانی، علی.(1392). نظریه­های امنیت. چاپ دوم. تهران: ابرار معاصر.
کلانتری، فتح الله.(1394). «کاربست سیاست دفاعی با راهبردهای دفاعی و راهبرد نظامی». فصلنامه سیاست دفاعی.23(92): 35-59.
کمالی، روزبه و خیراندیش، مهدی. (1396). «الگوی توسعه آمادگی دفاعی کارکنان نیروهای مسلح: رویکردی کیفی مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد». فصلنامه مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی. 1(1): 5-33.
محمودزاده، ابراهیم. قاضی، حسن. قوچانی، محمدمهدی.(1396). «نقش و جایگاه توسعه فناوری در بعد نظامی قدرت ملی». فصلنامه مطالعات دفاعی راهبردی. 15(67): 261-284.
مرادیان، محسن. (1387). «شاخص­های اصلی سنجش قدرت دفاعی کشورها»فصلنامه راهبرد دفاعی.6(23):
مرادیان، محسن؛ هادی­نژاد، فرهاد و پورمنافی، ابوالفضل.(1397). «ارائه الگویی برای ارزیابی و تحلیل قدرت نظامی کشورها». فصلنامه راهبرد دفاعی. 16(64): 169-200.
مسعود، علیرضا، ذاکریان، مهدی، قوام، عبدالعلی و احمدی، حمید. (1399). «بازنمود استمرار فرهنگ راهبردی ایران در ساخت و بنیان سیاست منطقه­ای جمهوری اسلامی».  فصلنامه مطالعات بین المللی.17(66): 97-114.
منزوی بزرگی، جواد؛ احمدی، صادق و علیئی، محمدولی. (1397). «آینده­پژوهی امنیت­گذار و سیاست‌های جمعیتی ج‌.ا.ا و ارائه سناریوهای محتمل». فصلنامه امنیت ملی.8(30): 65-96.
میرشایمر، جان .(1393). تراژدی سیاست قدرت­های بزرگ. ترجمه غلامعلی چگنی­زاده. چاپ چهارم. تهران: انتشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه.
مینائی، حسین؛ حاجیانی، ابراهیم؛ دهقان، حسین و جعفرزاده­پور، فروزنده. (1395). «تعیین پیشران‌های اصلی دیپلماسی دفاعی ایران در سطوح منطقه‌ای و بین‌الملل». فصلنامه آینده‌ پژوهی دفاعی. 1(1): 7-26.
وقوفی، امید؛ قاسمی، علی‌اصغر و حاجیانی، ابراهیم. (1396). «تبیین عوامل و پیشران‌های کلیدی آینده یمن تا سال 1406». فصلنامه آینده­پژوهی دفاعی.2(4): 87-107.
یوسفی، اشکان. کشاورزترک، عین­الله و نهادی، هادی. (1398). «بررسی تأثیر مؤلفه­های فرهنگی و اجتماعی دفاع مقدس بر آینده امنیت ملی ج.ا.ایران». فصلنامه راهبرد دفاعی.17(66): 69-96.
یزدان­پناه، کیومرث. صفوی، سیدیحیی. قالیباف، محمدباقر. پیشگاهی­فرد، زهرا. و شامانی یاسر. (1397). «محاسبه قدرت نظامی با استفاده از فرمول های قدرت ملی کشورها». فصلنامه سیاست دفاعی. 26(102): 43-69.
 
Abdollah Khani, A. (2013). Security Theories, Second Edition, Tehran: Abrar Moaser. (In Persian).
Abdullah Khani, A. (2003). Security theories. First Edition. Tehran: Abrar Moaser. (In Persian).
Azghandi, S.A. (2011). War and peace (review of contemporary military and strategic issues). Fifth edition. Tehran: Samt. (In Persian).
Bigdeli, H & Tayebi, J. (2017). "Presenting a model and method for solving fuzzy security games and its application in futures research of security threats". Defense Futures Journal. 2(6): 7-29. (In Persian).
Boalhassani, Kh. Baboli, C & Rezaei, S. (2018). Development of geopolitical strategies to achieve J.A. Iran to the top regional defense power in line with the Vision 1404 document, Defense Strategy Journal. 16 (62): 179-207. (In Persian).
Boswell, C and Cannon, Sh, (2012), Introduction to nursing research, 3rd ed. Burlington, MA: Jones & Bartlett Publishers.
Boyatzis.R.E & Ratti, F. (2014). Emotional, social and cognitive competencies: distinguishing effective Italian managers and leaders in a private company‌and cooperatives", Journal of Management Development 28(9):821-833.
Dehghan, M. (2013). Defense policy. Textbook. Tehran: Higher National Defense University. (In Persian).
Dickens, D, (2009). The Revolution in Military Affairs: A New Zealand View, Part 1, Working Paper 14/99, Centre for Strategic Studies, Victoria University of Wellington, Wellington, 8–37.
Godet, M. (1999). De la anticipación a la acción: Manual de prospectiva y estrategia [From anticipation to action: Prospective and Strategy Manual], México: Alfaomega.
Gregory, Shun, (2000), French defense policy into the twenty first century, New York, St. Martin's press.
Hafeznia, M.R. (2011). Principles and Concepts of Geopolitics, Third Edition, Mashhad: Papli Publications. (In Persian).
Hejazi, S. A., & Salimi, H. (2020). How the Strategic Culture of Political Elites Affect the Foreign Policy Behavior of the Islamic Republic of Iran; The Role of Mission-Oriented Government. Strategic Research of Politics. 9 (64): 42-95.
Jablonsky, David. (1997). National Power. Parameters. (Taken From Internet).
Jafarinia, A. Akhbari, M. & Moradian, M. (2019). Analysis of Indicators of Military Power of Political-Geographical Units in the International System, New Attitudes in Human Geography Journal. 11 (3): 445-465. (In Persian).
Jamea, A. (1399). "Resources and Components of American Strategic Culture." Nations Research Journal, 5(54): 55-80. (In Persian).
Jiménez, M. (2009). Herramientas para el análisis prospectivo estratégico. Aplicaciones MICMAC [Tools for strategic prospective analysis. Applications MICMAC]. Estado de México: Hersa Ediciones.
Johnston, Alastair Iain.(1995). Cultural Realism: Strategic Culture and grand Strategy in chinese History, Princeton, N.J,: Princeton University press.247-262.
Kalantari, F. (2015). "Application of Defense Policy with Defense Strategies and Military Strategy". Defense Policy Journal. 23(92): 35-59. (In Persian).
Kamali, R, & Khairandish, M. (2017). Model of Development of Defense Preparedness of Armed Forces Personnel: A Qualitative Approach Based on Foundation Data Theorizing, National Defense Strategic Management Studies Journal. 1 (1): 5-33. (In Persian).
Legro, Jeffrey W.(1995).Cooperation under fire: Anglo-German Restraint During World War 2, Ithaca, N.Y.: Cornell University press.
Lock, E. (2017). Strategic culture theory: What, why, and how. In Oxford Research Encyclopedia of Politics.
Mahmoudzadeh, I. ghazi, H. & ghuchani, M.M. (2017). The role and position of technology development in the military dimension of national power, Strategic Defense Studies Journal. 15 (67): 261-284. (In Persian).
Margaras, V. (2009), Strategic Culture: a Reliable Tool of Analysis for EU Security Development? Paper Presented at European Foreign policy Confrance, London.
Massoud, A, Zakerian, M, Ghavam, AA & Ahmadi, H. (1399). "Representation of the continuation of Iran's strategic culture in the construction and foundation of the regional policy of the Islamic Republic." International Studies Journal. 17( 66): 97-114. (In Persian).
Minai, H. Hajiani, I. Dehghan, H. & Jafarzadehpour, F. (2015). Determining the main drivers of Iran's defense diplomacy at the regional and international levels, Defense future Research Journal. 1 (1): 7-26 (In Persian).
Mirsheimer, J. (2014). The Tragedy of the Politics of the Great Powers, translated by Gholam-Ali Cheginizadeh, fourth edition, Tehran: Publications of the Office of Political and International Studies, Ministry of Foreign Affairs. (In Persian).
Mitręga, A., & Kozub, M. (2019). The Influence of strategic culture on shaping security policy. Security and Defence Quarterly, 27(5), 44-56.
Mojica, F. (2005). La construcción del futuro. Concepto y modelo de prospectiva estratégica, territorial y tecnológica [Future construction. Concept and model of strategic, territorial and technology foresight]. Santafé de Bogotá: Universidad Externado de Colombia.
Monzavi Bozorg, J. Ahmadi, S. & Alie, M.v. (2018). Future Studies of the Security and Population Policies of the Islamic Republic of Iran and the Presentation of Possible Scenarios, National Security Journal. 8 (30): 65-96. (In Persian).
Moradian, M. (2008). Main Indicators of Measuring the Defense Power of Countries, Defense Strategy Journal. 6 (23). (In Persian).
Moradian, M. Hadi Nejad, F. & Pourmanafi, A. (2018). Providing a model for evaluating and analyzing the military power of countries, Defense Strategy Journal. 16 (64): 169-200. (In Persian).
Onwuegbuzie, A. J and Collins, K. M. T. (2007). A typology of mixed methods sampling designs insocial science research, Qualitative Report, 12 (2).
Rasouli Saniabadi, E. (2011). Identity and Nuclear Policy in the Islamic Republic of Iran, First Edition, Tehran: Abrar Moaser. (In Persian).
Rostami, A.A & Ismaili, M.M. (2016). "Defense Strategies of the Islamic Republic of Iran to Counter Takfiri Currents". Defense Management and Research Journal. 15(81): 1-40. (In Persian).
Rostami, F. (2016). "A change in the nature of future wars; Islamic Republic of Iran; "Scenarios, opportunities and challenges." Defense Policy Journal. 24(97): 145-190. (In Persian).
Sanjabi, A. (2001). Military Strategy and Power, First Edition, Tehran: Pajhang Publications. (In Persian).
Shariat, J. (2019). "Government special work from the perspective of Khajeh Nasir al-Din al-Tusi (military security). Security Research Journal. 18(66): 99-123. (In Persian).
voghofi, O. Qasemi, A.A. & Hajiani, I. (2017). Explaining the key factors and drivers of Yemen's future until 1406, Defense future Research Journal. 2 (4): 87-107.(In Persian).
Wijaya, P., Kawiana, I., Suasih, N., Hartati, P., & Sumadi, N. (2020). SWOT and MICMAC analysis to determine the development strategy and sustainability of the Bongkasa Pertiwi Tourism Village, Bali Province, Indonesia. Decision Science Letters, 9(3), 439-452.
William S. Lind, Colonel Keith Naightengale, Captain John F. Schmidt, Colonel Joseph W. Sutton, and Lieutenant Colonel Gary I. Wilson, (1989). "The Changing Face of War: Into the Fourth Generation," Marine Corps Gazette.
Yazdanpanah, K. Safavi, S.Y. Qalibaf, M.B. & Shamani, Y. (2018). Calculating military power using the formulas of national power of countries, Defense Policy Journal. 26 (102): 43-69. (In Persian).
Yousefi, A. Keshavarze tork, A. & nahadi, Hadi. (2019). Study of the effect of cultural and social components of holy defense on the future of national security of the Islamic Republic of Iran, Defense Strategy Journal. 17 (66): 69-96. (In Persian).
Zahrani, M & Shiravand, S. (2017). A Study of the Impact of Strategic Culture on the Foreign Policy of the Russian Federation, Central Asia and Caucasus Journal, 23(97):  pp. 103-137. (In Persian).
Zohdi, Y. (2015). Defense Policy, First Edition, Tehran: Strategic Defense Research Center. (In Persian).
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار