سناریوهایی برای جذب و تربیت معلم ایران در افق 1415

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

2 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

3 استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

4 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر به­منظور تدوین سناریوهایی برای جذب و تربیت معلم ایران در 15 سال آینده انجام شده است.
 روش: پژوهش حاضر در زمره طرح­های آمیخته پژوهش قرار دارد. روش انجام این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از نظرگردآوری داده­ها، توصیفی و با استفاده از روش سناریو­نویسی می ­باشد. ابتدا فهرستی از عوامل پیشران از تحلیل محتوا و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان تهیه گردید و در اختیار پانل سناریونویسی قرار گرفت تا به آن­ها بر حسب میزان اهمیت و درجه عدم قطعیت وزن­دهی شود و در ادامه چهار سناریو دارای بیشترین سازگاری بر اساس سه پیشران منتخب، روش تحلیل متوازن ماتریس متقابل (CIB) و سناریونویسی به روش شبکه جهانی کسب و کار (GBN) بدست آمد. مشارکت کنندگان در این پژوهش، 15 نفر از اساتید و مدیران دانشگاه فرهنگیان، اساتید علوم تربیتی دانشگاه­ها، کارشناسان وزارت و شورای آموزش و پرورش و مدیران مدارس بودند.
یافته­ ها: برای استخراج سناریوها 9 عامل پیشران، استخراجی از تحلیل محتوا و مصاحبه توسط پانل خبرگان، از نظر میزان اهمیت و عدم قطعیت وزن­دهی گردید و سه عامل نوع رویکرد (ملی، بین­المللی یا تلفیقی)، ایدئولوژی (قرنطینه­ای یا ایدئولوژی جامعه) و فناوری (ادامه روند کنونی و رشد شتابان فناوری) حائز بالاترین امتیاز شدند. از بین 12 سناریوی ممکن، 4 سناریوی دارای بیشترین ضریب سازگاری استخراج شدند؛ محیط آکواریومی، محیط دریاچه­ای، محیط رودخانه­ای و محیط اقیانوسی.
نتیجه­ گیری: نتایج مقاله حاضر، لزوم خروج از فضای بسته و قرنطینه­ ای موجود و توجه بیشتر به استفاده از تمام ظرفیت­های آموزش و پرورش و آموزش عالی و بهره­ گیری بیشتر از دستاوردهای بین­ المللی برای اعتلای نظام تربیت معلم را نشان داد. ضمن این که با توجه به فرایند در حال ساخت بودن نسخه ملی تربیت معلم، تعامل و تحمل تنش­ها اجتناب­ناپذیر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Scenarios for Iranian Recruitment and Training Teachers In 1415 Horizon

نویسندگان [English]

  • Sakineh Shahi 1
  • Sfandiar Khajehkolaki 2
  • Yadollah Mehralizadeh 3
  • Mansour Marashi 4
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran university of Ahvaz, , Ahvaz, Iran
2 PhD Student in Educational Management, Shahid Chamran university of Ahvaz, Ahvaz, Iran,
3 Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran university of Ahvaz, Ahvaz, Iran,
4 Associate Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shahid Chamran university of Ahvaz, Ahvaz, Iran,
چکیده [English]

Purpose: The present study was developed scenarios for recruitment and training teachers in Iran for next 15 years.
Mehtods: Recent study placed among applied and qualitative research methods and done with combination of two futures research methods; content analysis and scenario making. First, a list of driving factors was prepared from content analysis and semi-structured interviews with experts provided to be weighed according to the importance and degree of uncertainty by expert panel, Second, Selected factors placed in cross impact balanced analysis (CIB) method and global business network (GBN) scenario making so until scenarios were obtained. Participants in this study were 15 professors and principals of Farhangian University, professors of educational sciences, experts of Ministry and Council of Education, and school principals.
Findings: In order to scenario making, 9 driving factors from content analysis and interview extraction were weighted by the panel in terms of importance and uncertainty, and three factors were type of approach (national, international or integrated), ideology (quarantine or Society ideology) and technology (continuation of the current trend and rapid growth of technology) received the highest scores. Among 12 possible scenarios, four scenarios and their characteristics were extracted; aquarium environment, lake environment, river environment and ocean environment and their characteristics were extracted. 
Conclusion: The results of the present article shows that need to get out from the existing closed and quarantined space and pay more attention to using all the capacities of education and higher education and make more use of international achievements to improve the teacher education system. At the same time, due to the process of building a national version of teacher training, interaction and tolerance of tensions is inevitable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scenario Making
  • Teacher Recruitment
  • Teacher Training
  • Global Business Network Approach

مراجع

آقازاده، احمد (1396). مسائل آموزش و پرورش ایران. تهران: انتشارات سمت
اقتصاد آنلاین، هزینه تحصیل دانشجو معلمان چقدر است؟ 27/9/1399، قابل دستیابی در سایت: https://www.eghtesadonline.com/n/2Tnp
اربابی، نظرمحمد (1389). بررسی تأثیرات جهانی شدن بر تربیت معلم در ایران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
حاجیانی، ابراهیم و قصاع، محمود (1392). آینده و سناریو نگاری؛ طبقه­ بندی روش­ها و دسته­ بندی سناریوها. فصلنامه راهبرد اجتماعی فرهنگی، 2(8): 33-62.
حسینی ­مقدم، محمد (1398). بین ­المللی شدن آموزش عالی و آینده دانشگاه ایران در افق 1404، رساله دکتری، دانشگاه بین­ المللی امام خمینی.
خبرگزاری تسنیم، سهم آموزش و پرورش از سبد بودجه کشور رو به نزول، 9/8/1399، قابل دستیابی در سایت :https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/08/09/2379567
راعی گلوجه، سجاد و رحمانیان، داریوش (1396). سیاست و آموزش در دوران پهلوی دوم؛ بررسی موردی علل، چگونگی و فرایند تغییر مباحث و مصوبات شورای عالی فرهنگ: 1320-1332 ، فصلنامه علمی- پژوهشی تاریخ اسلام و ایران دانشگاه الزهرا، 80-57.
رحمان سرشت، حسین (1395). تئوری­های سازمان و مدیریت از تجدد گرایی تا پساتجدد گرایی، جلد دوم، تهران: نشر دوران.
زارع، مریم؛ پارسا، عبداله و صفایی مقدم، مسعود(1395). متولی تربیت معلم: آموزش عالی یا آموزش و پرورش، دو فصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی،4(8): 85-118.
سمیعی ­نژاد، بیژن؛ علی عسگری، مجید؛ موسی پور، نعمت­ الله و حاجی حسین­ نژاد غلامرضا (1395). فرایند تربیت معلم ابتدایی در تراز جمهوری اسلامی ایران: فرصت­ها و تهدیدها، فصلنامه تعلیم و تربیت،  32(27): 9-33.
سنگری، محمود و آخش، سلمان (1396). بررسی تطبیقی نحوه جذب و آماده‌سازی دانشجو در مراکز تربیت معلم کشورهای ژاپن، استرالیا و ایران، فصلنامه آموزش عالی،10(37): 7-32.
شورای عالی آموزش ­و پرورش (1396). سند زیرنظام راهبری و مدیریت معاونت آموزشی وزارت آموزش­ و پرورش.
شوارتز، پیتر (1386). هنر دورنگری،  برنامه ­ریزی برای آینده در دنیایی با عدم قطعیت، ترجمه عزیز علیزاده، تهران:  مرکز آینده­ پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
صافی، احمد (1382). تربیت و تأمین معلم در ایران، فصلنامه تعلیم و تربیت،دوره 3(72-73): 11-43.
صافی، احمد (1387). سیر تحول تربیت معلم در آموزش و پرورش معاصر ایران: گذشته، حال و آینده (ویژه ­نامه تاریخ آموزش و پرورش معاصر ایران)، فصلنامه تعلیم و تربیت، (28)4: 173-200
صافی، احمد (1390). مسائل آموزش و پرورش ایران، تهران: نشر ویرایش.
صافی، احمد (1398). صد سال تربیت معلم در ایران: فرصت­ ها، تهدیدها و چشم­ اندازها، فصلنامه تعلیم و تربیت،35(2): 83-106.
عبدی، حمید، میرشاه جعفری؛ ابراهیم، نیلی، محمدرضا و رجایی پور، سعید (1396). تبیین افق 1404 آموزش عالی ایران با استفاده از روش سناریونویسی، فصلنامه علمی – پژوهشی آموزش عالی ایران، 9(4): 1-27.
فاتح راد، مهدی؛ جلیلوند، محمدرضا؛ مولایی، محمدمهدی؛ سمیعی، سعید و نصرالهی وسطی، لیلا (1392). مختصات روش­ شناختی فرارشته آینده ­پژوهی به مثابه یک فراپارادایم یکپارچه، فصلنامه مطالعات میان ­رشته­ ای در علوم انسانی، 6(1): 135-161.
فراستخواه، مقصود (1393). گروه کارشناسی هفتم میز آینده ­پژوهی، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، 20/11/1393، قابل بازیابی در سایت https://irphe.ac.ir/content/798
فری، توماس (1399). آینده آموزش، ترجمه حبیب ­اله حبیبی فهیم. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
قزلباش، سمیه؛ سجادی، ژیلا؛ صرافی، مظفر و کلانتری، محسن (1394). آینده­ پژوهی به روش سناریونویسی تکوینی، چارچوبی برای پیوند علم و تجربه. مطالعه موردی: نظام شهری استان زنجان. فصلنامه علمی- پژوهشی و بین­المللی انجمن جغرافیای ایران، 13(47): 324 – 303.
کریم­زاده، صمد (1374). بررسی تطبیقی برنامه­های تربیت معلم ایران و سایر کشورهای جهان، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، 79(156): 216-174.
گال، مردیت؛ بوورگ، والتر و گال، جویس (1392). روش­های تحقبق کمی و کیفی، ترجمه احمدرضا نصر. تهران: انتشارات سمت.
گلدسته، اکبر (1395). ارائه مدل روند جذب دانشجو در دانشگاه های غیرانتفاعی غیردولتی در افق سند چشم انداز 1404 بر اساس سه سناریوی متفاوت و تحلیل محتوای نتایج آن، رساله دکتری رشته آموزش عالی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی.
گلدسته، اکبر (1396). آینده ­نگاری در آموزش عالی. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
گواهی، عبدالرحیم؛ بابایی نصیر، مینا و سلیمی، جلیل (1396). آینده ­نگاری در ایران و چند کشور منتخب جهان، دوفصلنامه آینده پژوهی ایران، 2(1): 1-28.
مشبکی، اصغر؛ خدامی، سهیلا و تقوی شوازی، الهه (1389). نظریه نهادی نوین تلفیقی و نقش آن بر ایجاد مزیت رقابتی، پژوهشنامه­ علمی – پژوهشی مدیریت اجرایی، 10(1): 149-173.
ملکی­فر، عقیل (1396). مثلت آینده ­ها، 27/9/1396، قابل بازیابی در سایت  مثلث آینده ­ها/https://iranianfuturist.com
موسی­ پور، نعمت­ اله (1398). یگانه ­سازی دو رویکرد در تربیت معلم ایران: نقدی بر اساسنامه دانشگاه فرهنگیان، فصلنامه تعلیم و تربیت، 35(2): 13-38.
مولایی، محمدمهدی و طالبیان، حامد (1395). آینده ­پژوهی مسائل ایران با روش تحلیل ساختاری، فصلنامه مجلس و راهبرد، 23(86): 5-32.
نامداریان، لیلا و حسن­زاده، علیرضا (1395). آینده­ نگاری علم و فناوری و اثرات آن در سیاست­گذاری. تهران: نشر چاپار.
نیک­ نیا، رامش (1397). آسیب­ شناسی استراتژی­ها و ساز و کارهای جذب و سامان­دهی منابع انسانی در آموزش و پرورش استان خوزستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار