تبیین پیش آیندهای وفاداری کارکنان در سازمان های دولتی ایران با استفاده از الگوسازی فازی (( آموزش و پرورش استان قزوین ))

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مدیریت دولتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 گروه مدیریت دولتی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین پیش­آیندهای وفاداری کارکنان آموزش­ و پرورش با استفاده از منطق فازی انجام شد.
روش: پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به ­شیوه ترکیبی (کمی- کیفی) انجام شد. جامعه پژوهش در بخش­ کیفی، خبرگان تعلیم و تربیت و اساتید دانشگاهی بودند که براساس اصل اشباع نظری، تعداد ۲۰ نفر انتخاب و با روش نمونه­ گیری هدفمند و گلوله­ برفی مصاحبه شد. تمام مصاحبه ­ها به­ شیوه تحلیل مضمون کدگذاری و با نرم ­افزار Maxqude تحلیل شد. در بخش کمی جامعه آماری شامل؛ کارکنان ستادی، دبیران و مدیران منتخب آموزش­ و پرورش استان­ قزوین در پائیز ۱۳۹۹ به ­تعداد ۱۲۰۰ نفر و بر اساس فرمول­ کوکران، ۲۹۲ نفر به ­عنوان نمونه­ آماری انتخاب شد. روایی پرسش­نامه با استفاده از روایی صوری و محتوایی تأیید شد. پایایی پرسش­نامه با آزمون کرونباخ مقدار ۹۲/۰ حاصل شد. تجزیه ­و تحلیل داده­ ها با تحلیل عاملی استنباطی و با نرم­افزار MICMAC انجام شد.  برای اعتبار­سنجی معادلات ساختاری و برازش ­مدل از روش حداقل مربعات ­جزئی با نرم­ افزار  PLS استفاده شد. درنهایت، ­به­ منظور ارائه ترکیب مطلوب ابعاد الگو به ­گونه ­ای که بتوان وفاداری کارکنان را بهینه کرد، از روش الگوسازی­ ریاضی استفاده شد.
یافته ­ها: نتایج بخش کیفی نشان داد؛ ۲۳مؤلفه و ۴۷ شاخص در قالب ۵ بُعد استخراج شده، دارای اثر مثبت بر وفاداری کارکنان آموزش­ و پرورش بودند. نتایج بخش­ کمی نشان داد، مدل برازش(۳۹/۰= GOF) مناسبی داشت و بر اساس روش الگوسازی فازی در صورت برقراری ارتباط مناسب بین ابعاد شخصی، شغلی و سازمانی، وفاداری کارکنان به میزان ְ٥٨ درصد بهینه خواهد شد.
نتیجه­ گیری: با ایجاد رابطه مناسب بین مؤلفه­ های شرایط­ شخصی، شغلی و سازمانی، می­توان نیازها و ارزش­های کارکنان را در سازمان­های دولتی پیش­بینی نمود و انگیزه، تعهد و پویایی را بهبود بخشید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Prerequisites of Employee Loyalty in Iranian Government Organizations Using Fuzzy Modeling (Implementation in Qazvin Education)

نویسندگان [English]

  • Mohsen Norani 1
  • Reza Shabannejad 2
  • Beitollah Akbari Moghaddam 2
1 Phd Student Department of Public Administration, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
2 Department of Public Administration, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
چکیده [English]

Purpose: The aim of this study was to explain the loyalty history of education staff using fuzzy logic.
Method: The research was conducted in terms of applied purpose and in a combined (quantitative-qualitative) way. The statistical population consisted of 1200 staff members, teachers and directors of education in Qazvin province, based on the Cochran's formula, 292 people were selected as the sample size in the fall of 1399. In order to collect data, two methods were used: documentary (library, dissertation, Internet) and field (completion of a researcher-made questionnaire) and in interviews, indicators such as gender, education, age were considered. Formal validity and reliability were obtained by Cronbakh's test. Data were analyzed using inferential factor analysis (confirmatory factor analysis and structural equation modeling) with MICMAC software. PLS software was used. Finally, in order to provide the desired combination of model dimensions in order to optimize employee loyalty, mathematical modeling method was used.
Findings: The results of the qualitative section showed that 23 components and 47 indicators in the form of 5 dimensions extracted had a positive effect on the loyalty of education staff. The results of a small part showed that the model had a good fit (GOF = 0.39) and according to the fuzzy modeling method, if a proper relationship is established between the personal, professional and organizational dimensions, employee loyalty will be increased by 58%.
Conclusion: Creating an appropriate relationship between the components of personal, job and organizational conditions can predict the needs and values ​​of employees in government organizations and improve their motivation, commitment and dynamism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Organizations
  • Employee Loyalty
  • Future Organizations
  • Meta-synthetic method
  • Fuzzy expert system
اسماعیلی، محمودرضا، صیدزاده، حیدر (۱۳۹۶)، تأثیر رضایت شغلی بر عملکرد با نقش میانجی وفاداری سازمانی،  فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، ۲۵ (۸۳): ۵۱ - ۶۷.
الوانی، سیدمهدی، صباغی، مهرداد (۱۳۹۷) تحلیل گفتمان مدیریت دولتی ایران در بخش آموزش و پرورش،  فصلنامه علمی   پژوهشی مدیریت سازمان­های دولتی، ۶ (۳): ۹۹ ‒ ۱۱۴.
الوانی، سیدمهدی، معمارزاده طهران, غلامرضا، البرزی؛ محمود کاظمی، حسین (۱۳۹۲)، ارائه مدل رهبری معنوی در نظام اداری ایران، فصلنامه مدیریت دولتی، ۵ (۱۳): ۲۱-۴۰ .
امیرخانی، ‌امیرحسین؛ ‌قلعه ‌آقابابائی، ‌فرشته ‌(۱۳۹۶)، بررسی تأثیر سکوت سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی، فصلنامه مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، ۲۶ ‌(۸۵)‌: ۱۰۹-۱۲۴.
خائف الهی, احمدعلی، دلخواه، جلیل، احدی، ساسان (۱۳۹۶)، تأثیر صفات شخصیتی بر اعتیاد به کار با توجه به متغیر تعدیل­گر حمایت سازمانی ادراک شده،  فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی. ۶ (۲): ۵۱-۷۲.
خیراندیش، مهدی، فیضی، طاهره (۱۳۹۹)، پیش­آیندها و پیامدهای فردی، سازمانی و مدیریتی خودشیفتگی، فصلنامه مطالعات رفتارسازمانی. ۸ (۲): ۱۷۱-۱۸۷.
پورعزت، علی‌اصغر، احسانی‌مقدم؛ ندا یزدانی؛ حمیدرضا فائز، کوکب (۱۳۹۲)، تحلیل مقایسه‌ای نقش ابعاد گوناگون عدالت در جو سازمان وفاداری سازمانی: پژوهشی پیرامون یک سازمان فناوری‌اطلاعات، فصلنامه مدیریت دولتی، ۵ (۱۳):  ۶۵-۸۸.
جعفری­سوق، عالمه، شهبازی، حامد (۱۳۹۶). مروری بر الگوریتم­ های استنتاج فازی، چهارمین کنفرانس ملی ایده­ های نو در مهندسی برق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان،۲۰ و ۲۱ آبان ۱- ۵.
حیدری،  حسین،  موسوی،  فرانک،  حسنی، سید رضا (1393)، طراحی مدل ساختاری مدیریت منابع انسانی برای دستیابی به وفاداری سازمانی، فصلنامه مدیریت دولتی، ۶ (۳): ۴۵۷-۴۸۰.
دانایی ­فرد، حسن، اسلامی، آذر ­(۱۳۸۹)، کاربرد نظریه ­داده­ بنیاد در عمل: ساخت نظریه بی­ تفاوتی سازمانی، تهران:‌ دانشگاه ‌امام ‌صادق (ع)، ‌چاپ‌دوم.
دانایی ­فرد، حسن (۱۳۹۲)، مدیریت دولتی شبکه ­­ای در ایران: خردمایه نظری و عملی و الزامات، پژوهش­ های مدیریت در ایران (مدرس علوم انسانی)، ۱۷(۲): ۱-۳۶.
دوستار، محمد؛ مستقیمی، محمودرضا، اسماعیل زاده، محمد (۱۳۹۴)، رهبری اخلاقی و بررسی تأثیر ابعاد آن بر تعهد سازمان،  فصلنامه مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، ۲۴ (۷۹): ۲۷ - ۴۵.
رنجبریان، رسول؛ جزنی، نسرین؛ معمارزاده طهران، غلامرضا؛ محتشمی، علی (۱۳۹۷)، شرایط ایجاد دلبستگی کارکنان در سازمان‌های دولتی با استفاده از الگو‌سازی فازی، فصلنامه چشم­انداز مدیریت دولتی، ۹ (۳): ۹۳ -۱۱۴.
رنگریز، حسن؛ لطیفی، سجاد؛ جلیسه، سلیمه (۱۳۹۷)، عوامل مؤثر بر دلبستگی شغلی کارکنان با رویکرد فراتحلیل، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، ۱۰ (۳۷): ۱۱۷-۱۴۶.
شجاعان، امیر (۱۳۹۸)، تحقق حاکمیت الکترونیک ایران: گامی به سوی دولت هوشمند، دو فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت بحران، ۸ ( ویژه­نامه هوشمندسازی): ۴۹- ۵۹.
طاهری، محمود (۱۳۸۷)، آشنایی با نظریه مجموعه­ های فازی، مشهد: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد مشهد.
صدیق، مجتبی، خنک­دان، مهدی (۱۳۹۶)، بررسی رابطه بین دلبستگی شغلی با وفاداری کارکنان درآموزشگاه فنی و حرفه­ای،  پنجمین کنفرانس بین ­المللی رویکردهای پژوهشی در علوم انسانی و مدیریت، تهران ۲۶ آذر۱۳۹۶.
صفرخانلو، جلال؛ نژاداسماعیل عزیزی، محمدباقر (۱۳۹۸)، بررسی ارتباط بین ویژگی شخصیتی با عملکرد و رضایت شغلی کارکنان سازمان‌های امنیت،  فصلنامه مطالعات حفاظت و امنیت انتظامی، ۱۴ (۵۲): ۲۹-۵۸.
عابدینی، مریم؛ میرسپاسی، ناصر؛ شناس، فریده (۱۳۹۷)، نقش مدیریت منابع انسانی در ارتقای سرمایه اجتماعی سازمانی: مبتنی بر رویکرد آینده­پژوهی. دوفصلنامه آینده­پژوهی مدیریت، ۲۹ (۴، پیاپی ۱۱۵): ۶۷-۷۲.
عباس­پور، عباس؛ بدری، مرتضی (۱۳۹۴)، رابطه بین توانمندسازی روان‌شناختی و عوامل مؤثر بر بهره‌وری منابع انسانی، فصلنامه مطالعات مدیریت (بهبود و تحول )،  ۲۴(۷۹): ۷۳- ۱۰۰
عشقی ‌عراقی, مهتاب, فراهانی، علی (۱۳۹۹)، نقش عوامل جمعیت‌شناختی، خلاقیت، نوآوری اساتید و کارکنان بر تعهد سازمانی (مورد مطالعه: مرکز علمی کاربردی فرماندهی انتظامی استان مرکزی)، فصلنامه دانش انتظامی مرکزی، ۳۰(۲): ۳۵ - ۵۴.
علامه، سیدمحسن، آقایی، مهدی (۱۳۹۴)، ﺗﺤﻠﯿﻞ  ﺗﺄﺛﯿﺮ اﺧﻼق اﺳﻼﻣﯽ ﮐﺎر  ﺑﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻐﻠﯽ، فصلنامه علمی   پژوهشی مدیریت اسلامی، ۲۳ (۴): ۲۳-۳۹.
علی­محمدپور، علی؛ تقی­پور، احسان؛ نعمتی, محمد حسین (۱۳۹۶)، شناسایی و رتبه­ بندی عوامل مؤثر بر انگیزش شغلی کارکنان ناوگروه­های رزمی در دریانوردی­ های بلندمدت با استفاده از تکنیکAHP ، فصلنامه آموزش علوم دریایی، ۴ (۲): ۷۱- ۸۷.
عیسی­ خانی، احمد؛ فانی، علی اصغر؛ دانایی­ فر، حسن (۱۳۹۲)، تبیین پیش­ آیندهای تعلق­کاری­ کارکنان­در بخش دولتی: پژوهش ترکیبی، فصلنامه پژوهشی مدیریت تحول، ۵ (۱۰): ۲ - ۲۴.
قره­چه، منیژه؛ دابوئیان، منیره (۱۳۹۰)، وفاداری کارکنان در تعامل با وفاداری مشتریان صنایع خدماتی، تحقیقات بازاریابی نوین، ۱(۳): ۲۷- ۴۶.
قلاوندی، حسن؛ مرادی، زهرا (۱۳۹۴)، تحلیل رابطه­ ی جو اخلاقی سازمان، هویت سازمانی و سکوت سازمانی،  فصل نامه اخلاق در علوم فناوری، ۱۰(۲): ۶۳ -۷۱.
قنبری، سیروس؛ عبدالملکی، جمال (۱۳۹۸)، نقش رهبری اخلاقی در وفاداری سازمانی با میانجی‌گری تعلق خاطر کار، پژوهش­های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، ۸ (۴): ۱۷- ۳۶.
کمیجانی، علی عیوضی, محمدرحیم, بزرگمهری, مجید, نظامی پور, قدیر (۱۳۹۸)، سیمای حکمرانی مطلوب در آینده­پژوهی: از تصویربرداری تا شکل­بخشی آینده، دوفصلنامه آینده ­پژوهی ایران، ۴ (۱): ۲۰۷‒ ۲۳۶.
محمدی قشلاق، پریوش (۱۴۰۰)، مطالعه شرایط بهره‌وری پژوهشی اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با استفاده از الگوسازی فازی، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، ۱۵ (۱): ۲۱۳-۲۳۲.
مشبکی اصفهانی، اصغر؛ زینب رضایی، زینب (۱۳۹۷)، بررسی تأثیر فضیلت سازمانی و تعلق خاطر کاری بر تعهد سازمانی، فصلنامه علمی،  فصلنامه پژوهشی مطالعات مدیریت بهبود و تحول، ۲۲(۷۳): ۱- ۲۱.
مردانی، محمد رضا؛ طوطیان اصفهانی، صدیقه؛ بوشهریان, حسین علی (۱۳۹۶)، شناسایی و رتبه­ بندی عوامل مؤثر بر اعتمادسازی بین کارکنان و مدیران، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، ۶(۱): ۱۷۷-۱۹۹.
مهداد، علی؛ قاسمی، حسام­ حسین؛ غفوری، محمدرضا (۱۳۹۸)، تأثیر وفاداری سازمانی و جاافتادگی سازمانی بر عملکرد انطباقی: نقش تعدیل­گر وظیفه ­شناس، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، ۸ (۱):۲۵-۸۴.
مؤمنی، منصور (۱۳۹۶)، مباحث نوین تحقیق در عملیات، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، چاپ ششم، تهران.
میانداری، کمال؛ سرلک، محمدعلی؛ احمدی، سیدعلی اکبر؛ جلالیان، نجمه (۱۳۹۲)، طراحی مدل سازمان آینده‌گرا (نظام آموزش عالی)، مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، ۸ (۳): ۶۳-۸۰.
 میرفخرالدینی، سیدحیدر؛ آذر، عادل؛ پورحمیدی، مسعود (۱۳۹۶)، منطق ­فازی وکاربرد آن در مدیریت، انتشارات دانشگاه یزد، چاپ دوم.
نصر اصفهانی، علی؛ آقاباباپور، طاهره (۱۳۹۲)، بررسی رابطه بین هویت سازمانی و سکوت سازمانی کارکنان، فصلنامه جامعه­ شناسی کاربردی، ۲۴ (۴): ۱۳۹-۱۶۲.
یزدانشناس، ‌مهدی‌؛ ‌رشتیانی، ‌محمد (۱۳۹۷)‌، اثر ‌تعدیل کننده ‌تعارض ‌نقش، ‌تعارض‌ کار- خانواده، اعتماد ‌و ‌عدالت‌ سازمانی ‌ادراک شده در‌ تأثیرگذاری فرسودگی‌ شغلی ‌بر ‌بدبینی ‌سازمانی،‌ مطالعات رفتار سازمانی، ۷ (۱)‌:  ‌۵۷-۸۰ .