شناسایی نیروهای پیشران اعتماد اجتماعی با روش تحلیل ماتریس متقاطع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت و برنامه ریزی امور فرهنگی،گروه مدیریت،دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات ،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران

2 استاد یار گروه مدیریت و برنامه ریزی امور فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

3 استادیار گروه علوم اجتماعی،واحد رودهن،دانشگاه آزاد اسلامی،رودهن،ایران

4 دانشیار گروه مدیریت و سیاستگذاری،دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال،تهران،ایران

5 دانشیار گروه مدیریت فرهنگی،دانشکده اقتصاد ومدیریت،واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

چکیده

هدف: حیات جمعی، بدون برقراری ارتباط با دیگران ناممکن است و به­زعم بسیاری از اندیشمندان، افزایش سرمایه اجتماعی در گسترش و تعمیق ارتباط­ ها نقش اساسی دارد. مهم­ترین شاخص سرمایه اجتماعی، اعتماد است که بازتولید و بازسازی آن نقش مؤثری در ایجاد انسجام و همبستگی اجتماعی دارد. همچنین پیاده­سازی موفق سیاست­های عمومی دولت­ها و نیز کارآمدی گروه­ها، اصناف و نهادهای مدنی و نیز کنش­های معقول و مورد انتظار بین­فردی در اجتماع، همبستگی معناداری با تقویت و گسترش اعتماد اجتماعی دارد. هدف این تحقیق، شناسایی و تحلیل پیشران­های مؤثر بر آینده اعتماد اجتماعی است.
روش: این تحقیق با ترکیبی از روش­های کیفی و کمی انجام شده است. پس از مرور منابع و بررسی و تحلیل اسناد و پویش محیطی، فهرستی شامل 80 عامل مؤثر بر اعتماد اجتماعی تهیه و سپس با انجام تکنیک دلفی با 15 نفر از خبرگان، در نهایت 11 عامل پیشران انتخاب، سپس برای بررسی روابط متقابل بین پیشران­ها، ماتریس (ماتریس اثرات متقاطع) تنظیم و داده­ها وارد نرم­افزار میک­مک گردید.
یافته­ ها: در خروجی نرم­افزار میک­مک؛ بر مبنای رابطه­ مستقیم پیشران­ها با یکدیگر، تاثیرگذارترین پیشران، پیشران پنداشت از عدالت و همچنین تأثیر­پذیرترین پیشران، پیشران رضایت از زندگی بود و همین­طور بر مبنای رابطه غیر­مستقیم پیشران­ها با یکدیگر، تأثیرگذارترین پیشران، پیشران پنداشت از عدالت و همچنین تأثیرپذیرترین پیشران، پیشران پنداشت از عملکرد دولت بوده است.
نتیجه­ گیری: بر اساس نتایج تحقیق، ضروری است که در سیاست­گذاری­های عمومی برای ارتقای اعتماد اجتماعی در سطوح مختلف آن (اعتماد بین­ شخص، اعتماد تعمیم­یافته و اعتماد­نهادی)، به عوامل خرد و کلان به­صورت توأمان توجه جدی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the Driving Forces of the Future of Social Trust through Cross-Impact Analysis

نویسندگان [English]

  • morteza Besharati 1
  • Ali Akbar Rezaei 2
  • Rozita sepehrnia 3
  • Abbas Ali Ghaiyoomi 4
  • Mohsen Ghadami 5
1 PhD in cultural management and planning, science and Research branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Associate professor Department of Cultural management and Economic, science and Research branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate professor Department of Social Science, Roudehen Branch, Islamic Azad University, Roudehen, Iran
4 Associate professor Department of management, science and Research branch, Islamic Azad University Tehran North Branch, Tehran, Iran
5 Associate professor Department of management, science and Research branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Purpose: Social trust is the most important indication of the social capital which its reproduction and rehabilitation have effective role in social alliance and coherency. Furthermore, successful implementation of economic, welfare and social programs by government, effectiveness of non-governmental organizations and groups, as well as logical and expected interpersonal actions and communications have significant correlation with enforcement and expansion of social trust. The objective of this study is the identification and analysis of effective driving forces in the future of social trust.
Method: This study has done by combination of quantitative and qualitative approach. After revision and analysis of environmental activities, 73 effective factors on social trust listed. Furthermore, after implementing   Delphi technique with 15 experts, 11 impeller factors selected; then matrix was set up and data imported into Micmac software.
Findings: According to Micmac output based on direct connection, the most influential impeller is conception of justice as well as the most impressionable impeller is satisfaction of life. Furthermore, based on indirect connection, the most influential impeller is conception of justice as well as the most impressionable impeller is conception of government performance.
Conclusion: Personal and inherited factors should be seriously considered in public policy-making in order to expand and improve social trust.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Social Trust
  • Cross-impact Analysis
  • Mick Mac

مراجع

آرام، هاشم، وثوقی، منصور (1388)، بررسی اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهر خلخال (استان اردبیل)، پژوهش­نامه علوم اجتماعی، 3(3): 133-154.
آقایی­زاده، سعید (1390)، مطالعه انواع اعتماد اجتماعی شهروندان رشت، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی.
ابراهیمی لویه، عادل (1388)، بررسی میزان اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن، در بین مردم شهرگرمسار، پیک نور، 7(3): 65-84.
ابراهیمی لویه، عادل، نیازمند ­واقع، سیده مهسا (1393)، بررسی میزان اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین مردم شهر رشت، فصلنامه علوم رفتاری، شماره 21، 9-36.
ادریسی، افسانه و دیگران (1390)، بررسی و تبیین اعتماد اجتماعی از رویکرد نظریه ساخت­یابی گیدنز، فصلنامه راهبرد اجتماعی و فرهنگی، سال اول، شماره اول، صص 32- 9.
ادیبی سده، مهدی و دیگران ( 1389)، سنجش اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در مراکز شهرستان­های چهارمحال بختیاری، جامعه­شناسی کاربردی، 21(4): 97/122.
اسکندری فرد، امیرمختار و دیگران (1392)، رابطه اعتماد اجتماعی و وفاق اجتماعی (مطالعه در شهر یزد)، مسائل اجتماعی ایران،4(2): 37-54.
افخمی، مینا، خادمیان، طلیعه (1391)، تأثیر تعاملات اجتماعی بر اعتماد اجتماعی شهروندان تهران و مطالعه موردی منطقه 3 و 17 شهر تهران، فصلنامه پژوهش اجتماعی،5(20): 39-61.
افشانی، سید علیرضا و دیگران (1388)، اعتماد اجتماعی در شهر یزد: تحلیلی از سطوح و عوامل، جامعه­شناسی کاربردی،20(4): 57-74.
امیرپور، مهناز ( 1386)، بررسی جامعه­شناختی میزان اعتماد اجتماعی گروه­های قومی نسبت به سیاست های اجتماعی دولت (مطالعه موردی استان­های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی)، فصلنامه علمی و پژوهشی علوم اجتماعی، 3(14): 42-63.
امیری، رومینا و دیگران ( 1395)، تأثیر فضایل انسانی مثبت­نگر بر اعتماد اجتماعی در بین شهروندان شهر اصفهان، دانش و پژوهش در روان­شناسی کاربردی، 17(1): 60-68.
امیر­کافی، مهدی (1375)، اعتماد اجتماعی، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
بختیاری، مهدی (1389)، اعتماد اجتماعی و برخی عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی شهر قم)، دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، پایان­نامه کارشناسی ارشد.
بخشی جمال زهی، قادر (1389)، بررسی اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین معلمان و دانشگاهیان شهر زاهدان، پایان­نامه دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران، دانشکده علوم اجتماعی.
بهشتی، سیدصمد، کهنسال خوب، احسان ( 1398)، تبیین جامعه­شناختی وضعیت اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: شهر دهدشت)، دو فصلنامه پژوهش­های جامعه­شناسی معاصر، 8(14): 261-282.
توسلی فرشته، فرزاد و دیگران (1395)، اعتماد اجتماعی و عوامل مرتبط با آن ( مطالعه پیمایشی جوانان شهر مشهد)، فصلنامه علوم اجتماعی،26(76): 112-143.
جمعی از نویسندگان (1399)، در جستجوی اعتماد اجتماعی در ایران، تهران، نشر کتاب پارسه.
جمیلی، فاطمه و دیگران (1390)، اعتماد به جنس مخالف در میان جوانان شهر تهران، مطالعات جامعه­شناختی، 19 (1): 1-22.
جویا، فاطمه، فرزانه، سیف اله (1390)، تحلیل اجتماعی عوامل مؤثر بر اعتماد اجتماعی جوانان (بررسی تجربی جوانان شهر کتاب)، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی.
جوان، قاسم (1387)، بررسی میزان اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین ساکنان شهر مشهد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم اجتماعی.
چلبی، مسعود (1375)، جامعه­شناسی نظم: تشریح و تحلیل نظری نظم اجتماعی، تهران، نشر نی.
حاجیانی، ابراهیم (1390)، مبانی اصول و روش­های آینده­پژوهی، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
حاجیانی، ابراهیم (1393)، جامعه­شناسی اخلاق (تحلیل وضعیت اخلاق اجتماعی در جامعه ایران)، تهران، جامعه­شناسان.
حیدرآبادی، ابوالقاسم (1389)، اعتماد اجتماعی و عوامل اجتماعی –  فرهنگی مؤثر بر آن (مطالعه موردی جوانان 20-29 ساله، استان مازندران)، جامعه­شناسی مطالعات جوانان،1(1): 39-66.
حیدرآبادی، ابوالقاسم، صالح آبادی، ابراهیم (1391)، گونه­شناسی اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهر ساری، مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران،4(3): 115-129.
حیدری، سعیده، وثوقی، منصور (1390)، بررسی میزان اعتماد اجتماعی دانشجویان دختر دانشگاه­های شهر ایلام و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن، فصلنامه جامعه­شناسی مطالعات جوانان،2(3): 161-180
دهقان، محسن و دیگران (1398)، رابطه ادارک فساد و اعتماد اجتماعی در بین شهروندان (مطالعه درباره شهرهای آمل، ساری و چالوس استان مازندران)، مسائل اجتماعی ایران، 10(2): 131-156.
رزم­آهنگ، مهدی صادقی، شاهدانی، مهدی (1398)، واکاوی رابطه بین فساد عینی و ادارکی با مؤلفه اعتماد اجتماعی تعمیم یافته، فصلنامه راهبرد مجلس،27(103): 31-50.
ریتزر، جورج (1391)، نظریه جامعه­شناسی در دوران معاصر، محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ظهیری­نیا، مصطفی، نیک­خواه، هدایت اله (1394)، سنجش میزان اعتماد اجتماعی در بین ساکنان شهر بندر عباس و عوامل مؤثر بر آن، فصلنامه جامعه­پژوهی فرهنگی، 6(1): 125-161.
عباس­زاده، محمد و دیگران (1390)، اعتماد به دستگاه­های اجرایی و عوامل مؤثر بر آن، جامعه­شناسی کاربردی، 22(1): 83-106.
عباس­زاده، محمد (1383)، عوامل مؤثر بر شکل­گیری اعتماد اجتماعی دانشجویان، فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی،4(15): 267-292.
علی­پور، پروین و همکاران (1388)، اعتماد و مشارکت (بررسی رابطه بین اعتماد و مشارکت اجتماعی در شهر تهران)، مجله جامعه­شناسی ایران،10(2): 109-135.
علیزاده اقدم، محمدباقر و دیگران (1391)، بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با اعتماد اجتماعی دبیران مقطع متوسطه آموزش و پرورش شهرستان مرند، جامعه­شناسی کاربردی، 23(3): 167-184.
علیزاده اقدم، محمدباقر و دیگران (1393)، بررسی اعتماد شهروندان به پلیس با تأکید بر دیدگاه عدالت رویه­ای و عملکرد پلیس، پژوهشی­های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی،5(3): 1-20.
فلاح زاده، میرزا عبدالرسول و دیگران (1391(، اعتماد اجتماعی به مدیریت شهری و عوام مؤثر بر آن، فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، 1(2): 55-90.
فلاح زاده ابرقوئی و دیگران (1392)، سنجش میزان اعتماد اجتماعی شهروندان به مدیریت شهری تهران با استفاده از روش تاپسیس­فازی، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، 2(5): 89-101.
کیاکجوری، سعید، افراسیابی، حسین (1391)، بررسی عوامل و پیامدهای اعتماد اجتماعی در میان دانشجویان، دوفصلنامه جامعه­شناسی اقتصادی و توسعه، 1(2): 143-165.
گیدنز، آنتونی (1384)، پیامدهای مدرنیت، محسن ثلاثی، تهران: مرکز.
مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش­ها، معاونت پژوهش (1382)،طرح فساد، شماره مسلسل 6682، کد موضوعی 410.
مختارپور، مهدی (1395)، تبیین پدیدار شناختی ابعاد اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران)، پژوهش­های جامعه­شناختی،10(2): 71-95.
منصوریان، محمد­کریم، قدرتی، حسین (1388)، اعتماد اجتماعی و تعیین کننده­های آن: رهیافت نهادمحور یا رهیافت جامعه­محور؟، جامعه­شناسی کاربردی،20(2): 189-215.
مولایی، جابر و دیگران (1395)، بررسی عوامل جامعه­شناختی مؤثر بر میزان اعتماد اجتماعی (مورد مطالعه: دانشجویان دختر دانشگاه پیام ­نور شهرآبدانان)، فصلنامه توسعه اجتماعی،10(4): 105-122.
نیاز آذری، کیومرث و دیگران (1394)، مقایسه میزان اعتماد اجتماعی دانشجویان بر حسب متغیرهای شخصی (دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری)، فصلنامه علمی –  پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی،7(2): 25-38.
نیازمند واقع، سیده مهسا و ابراهیمی لویه، عادل (1392)، بررسی میزان اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر برآن در بین مردم شهر رشت، فصلنامه علوم رفتاری، 6(21): 9-35.
وثوقی، منصور و رحمانی، مصطفی (1392)، بررسی راهکارهای افزایش اعتماد اجتماعی میان مدیریت شهری و شهروندان تهرانی (مطالعه موردی: مناطق 3، 7 ،19 کلان­شهر تهران)، فصلنامه علمی –  پژوهشی برنامه­ریزی منطقه­ای، 3(11): 31-42.
وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی جامعه ایران (1396)، شورای اجتماعی کشور با همکاری دانشگاه تهران و دفتر طرح­های ملی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
یافته­های پیمایش در 28 استان کشور(1381)، ارزش­ها و نگرش­های ایرانیان، موج اول، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر طرح­های ملی، بهار.
یافته­های پیمایش در 28 مرکز استان کشور (1382)، ارزش­ها و نگرش­های ایرانیان، موج دوم، ویرایش اول، طرح­های ملی - وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
یافته­های پیمایش ملی (1394)، ارزش­ها و نگرش­های ایرانیان، موج سوم، گزارش کشوری، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، دفتر طرح­های ملی، با همکاری مرکز ملی رصد اجتماعی.
یافته­های سنجش سرمایه اجتماعی، موج اول، (1383)، مجری وزارت کشور.
یافته­های سنجش سرمایه اجتماعی، موج دوم (1393 )، دفتر طرح­های ملی.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار