آینده پژوهی تأثیر فضای مجازی بر شعر ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

2 دانشیار علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

3 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

چکیده

هدف: در این پژوهش، به­دنبال پاسخ به این پرسش بوده‌ایم که روند تأثیرگذاری فضای مجازی بر شعر ایران، در آینده چگونه خواهد بود و فضای مجازی بر حوزه‌های مختلف شعر؛ مانند متن، مخاطب، شاعر، رسانه‌های انتشار شعر، فرآیند سرودن شعر، حقوق مؤلف و جهانی‌ شدن شعر فارسی چه تأثیراتی خواهد داشت.
روش: برای این منظور، از روش دلفی استفاده کرده­ایم. گروه خبرگانی، متشکل از استادان رشته‌های ارتباطات و ادبیات انتخاب شدند و با استفاده از مصاحبه‌ عمقی و پرسش­نامه بسته، با مقیاس لیکرت و با اجرای سه مرحله راندهای دلفی، نظرات آنان جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شد.
یافته­ ها: براین اساس، در حوزه‌ پیام، پیش‌بینی گروه خبرگان این بوده است که به­دلیل تأثیرات فضای مجازی، شاهد تنزل کیفی شعر خواهیم بود که درنتیجه‌ آن، زبان شعر، ساده و شبیه به نثر خواهد شد و مضمون­های بازتاب دهنده‌ اتفاقات زندگی روزمره، رواج خواهد یافت. در حوزه مخاطب نیز قدرت گزینشگری مخاطب بیشتر خواهد شد، اما همچنان مخاطبانی وجود خواهند داشت که به­دنبال گزینشگری فعالانه هستند و مخاطبانی نیز منفعلانه از گزینشگری افراد یا گروه‌های دیگر پیروی خواهند کرد. همچنین در حوزه‌ فرستنده، پدیده‌ چندمؤلفی اتفاق نخواهد افتاد و در حوزه‌ کانال، خبرگان به همگرایی رسانه‌ای در کنار افزایش عاملیت شاعران در انتشار، معتقد بودند.
نتیجه­ گیری: هم­نوایی میان گروه خبرگان در این امر که گسترش فناوری‌های ارتباطی، باعث بی‌اثر شدن سانسور خواهد شد، تنها موردی است که این گروه، نقش فناوری را در آینده‌ شعر مؤثر می‌بینند.  گروه خبرگان، در مورد چگونگی تأثیر فناوری بر پدیده‌هایی چون انتشار شعر دیگران به نام خود و جهانی شدن شعر ایران، اتفاق نظر نداشتند و این موارد را در چهارچوب عاملیت انسانی تحلیل می‌کردند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Future Studies of the Impact of the Cyberspace on Iranian Poetry

نویسندگان [English]

  • Arash Shafai Bajestan 1
  • Mohammad Reza Rasouli 2
  • Parvin Salajeghe 3
1 Ph.D. Student in Communication Sciences, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran,Iran.
2 Associate Professor of Communication Sciences and Media Studies, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Persian Literature, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Purpose: The present research aimed at finding an answer to the question of the process of influence of cyberspace on Iranian Poetry in the future, and the influence of cyberspace on various aspects of poetry such as content, its audience, the poet, the media that published the poem, the process of composing the poem, the rights of the author, and Globalization of the Iranian poetry.
Method: The Delphi technique was used to carry out this research. A group of experts comprising professors in the fields of Communication and Literature was selected. The expert’s opinions were collected and analyzed through an in-depth interview, a questionnaire based on the Likert scale, and by the execution of three stages of Delphi rounds.
Findings: Accordingly, considering the content, the experts predicted that due to the impact of cyberspace, the quality of the poetry will be reduced and consequently, the language of poetry will become simpler and close to prose and it will only reflect the daily events of life. Regarding the audience, they concluded that the audience’s selection power will be increased, however, we can differentiate between the public and professional audience. With respect to the sender, there will be no phenomenon of multi authors, and regarding the channel, the experts agreed upon Media Convergence besides, the poets’ agency in publishing their own poems will be increased.
Conclusion: Experts believe that the spread of communication technologies will make censorship ineffective. This is the only case in which the group believes in the impact of technology on the future of poetry. The group of experts did not reach a consensus regarding the impact of technology on the phenomena such as publication of author’s poems as one’s original work and the Globalization of Iranian poetry, thus, analyzed these items in the framework of the human agency.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poetry
  • Cyberspace
  • Globalization
  • Multimedia. Future Studies

مراجع

آرین­پور، یحیی (1372). از صبا تا نیما. تاریخ 150 سال ادب فارسی (2جلد). تهران: انتشارات زوار.
برک، پیتر و برگیز، ایسا (1391). تاریخ اجتماعی رسانه‌ها از گوتنبرگ تا اینترنت. ترجمه حسن نمک­دوست تهرانی. تهران: همشهری.
بل، دیوید (1389). درآمدی بر فرهنگ سایبر. ترجمه‌ مسعود کوثری و حسین حسنی. تهران: جامعه­شناسان.
رابرتسون، رولند (1383). جهان محلی شدن: زمان – مکان و همگونی – ناهمگونی. ترجمه‌ مراد فرهادپور. ارغنون. 10(24): 211-237.
رؤیایی، یدالله (1391). هلاک عقل به وقت اندیشیدن. تهران: نگاه.
شفاعی بجستان، آرش؛ رسولی، محمدرضا و سلاجقه، پروین (1399). «تأثیر فضای مجازی بر شعر امروز؛ پدیدارشناسی تجربه‌ زیسته شاعران». جستارهای نوین ادبی. 57(208): 39-62.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1383). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن.
________، _____  (1383). «پژوهش: راه‌های انتشار یک شعر در قدیم». بخارا. 7(36): 35-61.
_______، _____  (1390). با چراغ و آینه، در جستجوی ریشه‌های تحول شعر معاصر ایران. تهران: سخن.
 شمس لنگرودی، محمد (1387). تاریخ تحلیلی شعر نو. چهار جلد. تهران: مرکز.
شوهانی، علیرضا و حسینی، سارا (1397). بررسی وجوه تأثیر فضای مجازی بر زبان و ادبیات معاصر. زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز. 71(237): 75-101.
عباس­زاده، محمد (1391). تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی. جامعه ­شناسی کاربردی. 23(45): 19-34.
گل­محمدی، احمد (1393). جهانی شدن، فرهنگ، هویت. تهران: نشر نی.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار