از پیش‌بینی تا پیش‌گویی، بررسی انتقادی ادعاهای هراری درباره آینده تکامل بشر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی از دانشگاه باقرالعلوم ، قم ، ایران

چکیده

هدف: یووال نوح هراری، یکی از شخصیت‌های تاثیرگذار در قرن اخیر بوده که پیش‌بینی‌های هولناک او از آینده بشر، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. او با توجه به قابلیت‌‌های تکنولوژی و هوش مصنوعی، نسبت به هک شدن انسان‌ها، بیکاری فراگیر و ظهور ابرانسان‌ها و ... هشدار می‌دهد.
با توجه به اهمیت مباحث آینده‌پژوهی و تأثیر آن در چگونگی حرکت بشر به سوی آینده، ادعاهای هراری مورد ارزیابی قرار گیرد تا معلوم شود آیا آینده پژوهی‌های برای شناخت و ساخت آینده بشر، چه جایگاهی دارد.
روش: روشی که در این مقاله اخذ شده، عمدتا تحلیلی- انتقادی است. به این صورت که با استناد به اصولِ عقلی و قواعد آینده پژوهی، ادعاهای هرای از لحاظ بنایی و مبنایی بررسی شده است.
 یافته: یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که هراری بر خلاف سایر آینده‌پژوهان دست به پیش‌گویی زده و با فعّال دانستن نقش پیش‌گویی در کنش‌های بعدی انسان، گفته‌هایش را غیر قابل اثبات و ابطال کرده است. همچنین مباحث او از یک ناسازگاری درونی رنج می‌برد؛ چرا که خویشتن انسانی را اسطوره می‌نامند و همزمان نسبت به هک شدن و نادیده گرفته شدنِ آن هشدار می‌دهد! مبالغه درباره آینده تکنولوژی و امکان تقلیل حقیقت انسان‌ها به داده‌ها از دیگر اشکالات هراری است.
 نتیجه: آینده‌پژوهی‌های هراری فاقد ارزش علمی قبل اعتنایی است و با توجه به اشکالات متعددی که متوجه آن است، نمی‌تواند مبنایی برای علاقه‌مندان به آینده‌پژوهی قرار گیرد.
کلید­واژه: هراری، آینده­پژوهی، هوش مصنوعی.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

From prediction to prediction, a critical examination of Harari's claims about the future of human evolution

نویسنده [English]

  • mohammad Abbasi
PhD Student in Baqerul Uloom University, Faculty of Philosophy and Ethics, Qum, Iran,
چکیده [English]

Abstract
Purpose: Yoval Noah Harari is one of the most influential figures of the last century, whose horrific predictions of the future of mankind have received much attention. Given the capabilities of technology and artificial intelligence, he warns against the hacking of humans, widespread unemployment and the emergence of super-humans, and so on. The purpose of this article is to evaluate Harari's claims, considering the importance of futures research topics and its impact on how human beings move towards the future, in order to determine the place of futures studies in recognizing and constructing the human future.
Method: The method taken in this article is mainly analytical-critical. In this way, based on the rational principles and rules of Futures Studies, Haray's claims have been examined in terms of structure and basis.
Findings: The findings of this article show that Harari, unlike other futurists, has made prophecies and, knowing the role of prophecy in human subsequent actions, has made his statements improvable and invalid. His arguments also suffer from an internal incompatibility; Because the human self is called a myth and at the same time warns against being hacked and ignored! Exaggerating the future of technology and the possibility of reducing human truth to data is another problem.
Conclusion: The result of these discussions will be that Harari's futures research has no prior scientific value and, given the many drawbacks it faces, can not be a basis for those interested in futures research.
 
Keywords: Harari, Future Research, Artificial Intelligence, Human Evolution

کلیدواژه‌ها [English]

  • Harari
  • Future Research
  • Artificial Intelligence
  • Homo sapiens

مراجع

ایزدی، محسن (1395). فلسفه معاصر غرب (فلسفه ذهن)، چاپ اول، قم، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی (نشر معارف).
بهفروز، علی (1394). پیش­بینی فن­آوری­های قرن بیست و یکم، چاپ اول، تهران، شرکت سهامی انتشار.
پایا، علی (1397) «ملاحظاتی نقادانه درباره کتاب تازه یووال نوح حراری- انسان خداگون: یک تاریخچه مختصر از آینده»، در: یووال نوح هراری، انسان خداگون.
سرل، جان آر (1382). ذهن مغز و علم، ترجمه: امیر دیوانی، چاپ اول، قم، موسسه بوستان کتاب قم.
شاه­آبادی، محمد (1381). رشحات الحکمه، جلد3، قم، مهدی یار.
عنایت­الله، سهیل (1395). تحلیل لایه لایه­ای علت­ها، جلد1، ترجمه: مسعود منزوی، چاپ دوم، تهران، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی (مرکز آینده­پژوهی علوم و فناورهای دفاعی).
گیبینز، جان آر و ریمر، بو (1381). سیاست پست مدرنیته، ترجمه مسعود انصاری، اول، تهران، گام نو.
مسلین، کیت (1388). درآمدی به فلسفه ذهن، ترجمه: مهدی ذاکری، چاپ اول، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
مسلین، کیت (1390). فلسفه ذهن (از کتاب فهم فلسفه)، ترجمه: مهدی ذاکری، چاپ اول، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
مطهری، مرتضی (1384). مجموعه آثار استاد شهید مطهری، چاپ هفتم، تهران، صدرا.
ملکی­فر، عقیل (1393). الفبای آینده­پژوهی، چاپ چهارم، تهران، آینده­پژوه.
واتسون، ریچارد (1398). پیش­بینی­های آینده، ترجمه: سید حامد عاملی، چاپ اول، اردبیل، انتشارات عنوان.
هراری، یووال نوح (الف 1397). انسان خردمند؛ تاریخ مختصر بشر، نیک گرگین، چاپ دوازدهم، تهران، فرهنگ نشر نو.
هراری، یووال نوح (ب 1397). انسان خداگون؛ مختصری بر تاریخ فردا، نیک گرگین، چاپ اول، تهران، طرح نقد.
هراری، یووال نوح (ج 1397). 21 درس برای قرن 21، سودابه قیصری، چاپ دوم، تهران، کتاب پارسه.
Bell, Wendell (2003). Foundations of futures studies, Vol 1, New Brunswick, Transaction Publishers.
Boden, Margaret A (2018). Artificial Intelligence: A Very Short Introduction, United Kingdom, Oxford University Press.
Inayatullah, Sohail (2012). "Future Studies: Theories and Methods" In There’s a Future: Visions for a Better World, Madrid: BBVA.
Merton, P.K (1968). Social Theory and Social Structure, New York, The Free Press.
Øhrstrøm, Peter and Per Hasle (2020). "Future Contingents", The Stanford Encyclopedia of Philosophy URL =
<https://plato.stanford.edu/archives/sum2020/entries/future-contingents/>.
Popper, Karl R (1957). THE POVERTY OF HISTORICISM, U.S.A, Beacon Pres.
Russell, Stuart J. and Norving, Peter (2016). Artificial Intelligence: A Modern Approach, Pearson Education
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار