شناسایی کلان‌روندهای مؤثر بر بازآفرینی پایدار کلان شهر مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانش آموخنه دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

در این پژوهش با استفاده از مطالعات و منابع کتابخانه‌ای (با تاکید بر منابع اسنادی) و بهره‌گیری از نظرات کارشناسان 42 متغیر موثر بر بازآفرینی پایدار شهری در شهر مشهد شناسایی گردید. سپس با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از ماتریس اثرات متقابل متقاطع برای طبقه‌بندی روابط بین متغیرهای تحقیق مشخص شد.
یافته‌های پژوهش: یافته ها بیانگر آن است که متغیر ریزدانگی مسکن، نبود سیستم مدیریت جامع شهری، ضعف در مطالبه گری ساکنین، نسبت بالای پلاک های کم دوام، نبود حس افتخار به محله به ترتیب بیش‌ترین میزان تأثیرگذاری را در میان عوامل موثر بر بازآفرینی پایدار کلان شهر مشهد دارا می باشند.
نتیجه‌گیری: بررسی وضعیت کلانشهر مشهد در محلات دارای بافت های ناکارآمد و فرسوده گویای شرایط نامناسبی است به طوری که وضعیت پراکنش شاخص‌ها در نقشه اثر- وابستگی مستقیم و غیرمستقیم نیز گویای ناپایداری کلان شهر مشهد در حوزه بازآفرینی است که از دلایل این امر می توان به وجود آسیب های اجتماعی، فرسودگی و غیررسمی بودن و مسائل مربوط اشاره داشت. از این رو با توجه به نتایج، استفاده از نیروهای متخصص در دفاتر توسعه محلی؛ تلاش در جهت هم افزایی سازمانها و نهادهای دخیل در امر بازآفرینی به منظور جلوگیری از اجرای برنامه های تکراری و موازی در محلات هدف؛ ایجاد دبیرخانه هماهنگی برای همراستاسازی و جلوگیری از اقدامات بخشی سازمانها و نهادهای دخیل در فرآیند بازآفرینی در کلان شهر مشهد و آگاه سازی ساکنان محلات و محدوده های هدف در جهت بهره مندی و آشنایی با برنامه های بازآفرینی پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identification of macrotrends influencing on the sustainable regeneration of Mashhad metropolis

نویسندگان [English]

  • marzieh sabouri 1
  • Seyed Mostafa Hossieni 2
1 PhD student in geography and urban planning, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad,
2 PhD in geography and urban planning, , Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]

The findings indicate that the variable of smallness of housing, lack of a comprehensive urban management system, weakness in residents' demands, high proportion of unsustainable license plates, lack of sense of pride in the neighborhood have the most impact in that order.
Examining the state of Mashhad metropolis in the neighborhoods with inefficient and dilapidated structures is indicative of inappropriate conditions. So that the state of distribution of indicators in the direct and indirect effect-dependency map also shows the instability of Mashhad metropolis in the field of regeneration, which can be attributed to the existence of social damage, wear and tear, and informality and related issues. Therefore, according to the results, the use of expert forces in local development offices; Efforts to synergize the organizations and institutions involved in regeneration in order to prevent the implementation of duplicate and parallel programs in the target areas; It is suggested to create a coordination secretariat to align and prevent partial actions of organizations and institutions involved in the regeneration process in Mashhad metropolis and to inform the residents of the target areas and areas in order to benefit and familiarize themselves with the regeneration programs

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future research
  • regeneration
  • macro trend
  • urban fabric
  • Mashhad city

مراجع

اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، 1398، اطلاعات مربوط به گردشگری کلا­ن­شهر مشهد
برانی، مریم، عبداله­زاده طرف، اکبر؛ فرامرزی اصلی، مهسا (1401) سنجش عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت فرسوده شهر ارومیه، پایداری، توسعه و محیط زیست، 3(2)، 25-46.
برنامه پنج­ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، 1396-1400
پوراحمد، احمد،؛ حبیبی، کیومرث؛ کشاورز، مهناز (1389) بررسی سیر تحول مفهوم شناسی بازآفرینی شهری به­عنوان رویکردی نو در بافت فرسوده شهری، فصلنامه شهر ایرانی – اسلامی،1(1389)، 73-92.
پیروی، هدا، رضوی­نژاد، مرتضی؛ قنبری، محمد؛ هدی جاجرمی، مهدی، امامی کشفی، محمد پارسایی جم، امیرپورسلطانی، خواجه، محمود؛ رمضان پور، مجید؛ حسینی، سید مصطفی؛ موسی خانی، کامران (1399). اطلس محلات شهر مشهد، جلد اول: مقدمه، معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد.
رکن‏الدین افتخاری، عبدالرضا؛ وزین، نرگس؛ پورطاهری، مهدی (1386). فرایند مدیریت بلایای طبیعی در دو شیوة بومی و جدید: روستاهای بخش خورش رستم (شهرستان خلخال). فصلنامة مدرس علوم انسانی، دورة 13، شمارة 1.
شرکت ملی بازآفرینی شهری ایران (1401) منتشرشده در تاریخ 27/03/1398، بازیابی در تاریخ 12/10/1401 ، از سایت udrc.ir/?view=article&id=6893.
فنی، زهره؛ توکلی نیا، جمیله؛ بیرانوندزاده، مریم (1399) کاربست تحلیلی – ساختاری بازآفرینی پایدار شهری(مطالعه موردی: شهر خرم آباد)، پژوهش های جغرافیای انسانی، 52(1)، 181-197.
گازرپور، فرشته (1381). طرح پیاده‏سازی مدیریت کیفیت جامع (TQM) در ستاد حوادث غیرمترقبه. مجموعه مقالات اولین همایش علمی ـ تحقیقی مدیریت امداد و نجات سوم و چهارم اسفند 1381، مؤسسه‌ی آموزش عالی علمی ـ کاربردی هلال ایران وابسته به جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران.
صفوری،سیامک؛ بیگ بابایی، بشیر و نوروزی، پرویز (1401) ارزیابی سناریوهای بازآفرینی شهری در بافت­های فرسوده شهری مطالعه موردی: منطقه هشت تبریز، فصلنامه علمی پژوهشی آمایش محیط،1(59)،208-188.
مرکز آمار ایران. (1395). نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران.
معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد با نظارت مدیریت آمار، تحلیل و ارزیابی عملکرد. (1395). آمارنامه سال 1394 شهر مشهد، مشهد: شهرداری مشهد.
معاونت برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری مشهد با نظارت مدیریت آمار، تحلیل و ارزیابی عملکرد. (1396). آمارنامه سال 1396 شهر مشهد، مشهد: شهرداری مشهد.
نجاتی، ناصر، عامل هلالی، بهرام، همدانچی، فائزه ؛ارفعی مقدم، ایمان (1398) گونه بندی و اولویت بندی محلات مورد هدف بازآفرینی کلانشهر مشهد، معاونت اقتصادی شهرداری مشهد.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار