آینده پژوهی نقش مؤلفه‌های تاب‌آوری در بافت فرسوده شهری (نمونه موردی: بخش مرکزی شهر اهواز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجویی دکتری تخصصی، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاداسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

2 استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم،دانشگاه آزاداسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم،دانشگاه آزاداسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

4 استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم، دانشگاه آزاداسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

10.30479/jfs.2025.22216.1643

چکیده

هدف: وجود مسائل و مشکلات مختلف کالبدی، اجتماعی و غیره در بافت فرسوده مرکزی شهر اهواز این بافت را دچار آسیب‌پذیری کرده است. بنابراین پژوهش حاضر، با اتخاذ رویکرد آینده‌پژوهی و با هدف کاربردی به بررسی نقش مؤلفه‌های تاب آوری در بافت فرسوده شهری بخش مرکزی شهر اهواز پرداخته است.
روش: روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و داده‌های مورد نیاز از طریق منابع کتابخانه‌ای و پرسشنامه جمع‌آوری شده و جامعه آماری آن شامل 40 نفر از متخصصان و کارشناسان فعال در حوزه‌های مدیرست شهری، بافت فرسوده و برنامه‌ریزی شهری است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش دلفی و ماتریس اثرات متقاطع (میک‌مک) انجام شده است.
یافته‌های پژوهش: براساس یافته‌ها از میان 30 زیرشاخص، 18 شاخص به عنوان عوامل کلیدی شناسایی شده‌اند که دارای بیشترین تأثیرگذاری و کمترین تأثیرپذیری در آینده تاب آوری در بافت فرسوده شهری بخش مرکزی شهر اهواز هستند و در بررسی تأثیر تاب آوری بر بافت فرسوده شهری بخش مرکزی شهر اهواز ، توانمندسازی محلی، کاهش آسیب‌پذیری، بهبود کیفیت محیط زیست و کیفیت بناها به ترتیب بیشترین تأثیر را بر تاب‌آوری دارند.
4. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که در مجموع، عوامل اجتماعی (مانند مشارکت مردم و تعاملات اجتماعی) بیشترین نقش را در افزایش تاب‌آوری ایفا می‌کنند، در حالی که عوامل نهادی-سازمانی کمترین تأثیر را دارند و نیاز به تقویت دارند.

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Futures Studies on the Role of Resilience Components in the Dilapidated Urban Context (Case Study: Central Part of Ahvaz City)

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Yazdani fard 1
  • Fatemeh Adibi Saadinejad 2
  • Azadeh Arbabi Sabzevari 3
  • Hamid Reza Joodaki 4
1 1. PhD Student, Department of Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Islamshahr Branch, Tehran, Iran
2 2. Assistant Professor, Department of Geography, Faculty of Science, Islamic Azad University, Islamshahr Branch, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Geography, Faculty of Science, Islamic Azad University, Islamshahr Branch, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Department of Geography, Faculty of Science, Islamic Azad University, Islamshahr Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: The existence of various physical, social, etc. issues and problems in the worn-out central fabric of Ahvaz city has made this fabric vulnerable. Therefore, the present study, by adopting a futures research approach and with an applied purpose, has investigated the role of resilience components in the worn-out urban fabric of the central part of Ahvaz city.
Method: The research method is descriptive-analytical and the required data was collected through library resources and questionnaires, and its statistical population includes 40 specialists and experts active in the fields of urban management, dilapidated texture, and urban planning. Data analysis was performed using the Delphi method and the cross-effects matrix (MicMac).
Results: Based on the findings, out of 30 sub-indices, 18 indicators have been identified as key factors that have the greatest and least impact on the future of resilience in the dilapidated urban fabric of the central part of Ahvaz city. In examining the impact of resilience on the dilapidated urban fabric of the central part of Ahvaz city, local empowerment, reducing vulnerability, improving environmental quality, and building quality have the greatest impact on resilience, respectively.
Conclusion:
The results of this study showed that overall, social factors (such as public participation and social interactions) play the greatest role in increasing resilience, while institutional-organizational factors have the least impact and need to be strengthened.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار