طراحی مدل یکپارچه ارزیابی آینده نگاری با کاربست روش فراترکیب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت گرایش بازاریابی بین الملل دانشگاه

2 استادیار گروه مدیریت دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

3 دانشیار مدیریت گروه مدیریت دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

4 دانشیار گروه مدیریت دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

چکیده

هدف: ارزیابی آینده­نگاری وظیفه­ای چالش­برانگیز است. درواقع پرسش اصلی این پژوهش این است که چگونه می­توان با رویکردی سیستماتیک به ترسیم مدلی پویا و یکپارچه از ارزیابی آینده­نگاری اقدام نمود.
روش: این پژوهش از نوع کیفی است. در این مقاله با استفاده از روش فراترکیب (مدل ساندلوسکی و براسو) صرفاً مقالاتی که در مجلات علمی ـ پژوهشی و کنفرانس­های بین­المللی داخلی (طی سال‌های96-1385) و خارجی (طی سال‌های  2017-2000) در حوزه ارزیابی آینده­نگاری نوشته شده‌اند، مورد بررسی قرار گرفته است. نهایتا (37) مقاله با مقیاس «برنامه مهارت­های ارزیابی حیاتی» برای تدوین مدل انتخاب شدند. شاخص کاپای مدل کوچکتر از 05/0 است، بنابراین در سطح معناداری قرار دارد. ازاین‌رو فرض استقلال کدهای استخراجی رد و وابستگی کدهای استخراجی به یکدیگر تأیید می­شود. مقدار شاخص کاپا برابر با 7477/0 محاسبه شد که در سطح توافق معتبر قرار گرفته است.
یافته­ها: مدل ارائه‌شده در قالب الگوی پویای ارزیابی یکپارچه آینده­نگاری از دو سطح تشکیل شده است. سطح اول که بخش اصلی مدل را تشکیل می­دهد به تبین مکانیزم یکپارچگی و پویایی در ارزیابی اهداف، نتایج و اثرات آینده­نگاری می­پردازد. سطح دوم با رویکردی سیستمی چرخه ارزیابی آینده­نگاری را به سه مرحله مجزای: 1. پیش­ارزیابی (ورودی) 2. ارزیابی (پردازش) 3. پساارزیابی (خروجی) تقسیم می­کند.
نتیجه­گیری: با مرور ادبیات ارزیابی آینده­نگاری تاکنون مطالعه­ جامع و یکپارچه­ای درخصوص ارزیابی آینده­نگاری انجام نشده است. مدل پیشنهادی نخستین مدل جامع ارزیابی آینده­نگاری است که با رویکردی سیستمی یک ارزیابی پویا و یکپارچه­ از آینده­نگاری ارائه می­کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Integrated Model of Foresight Evaluation by Using Meta-Synthesis Method

نویسندگان [English]

  • Mozaffar Naseri Taheri 1
  • Seyyed Abbas ebrahimi 2
  • Hossin Damghanian 3
  • Azimolah Zarei 4
1 Ph.D. Student in International Marketing Administration, University of Semnan, Iran,
2 Assistance Professor of Administration, University of Semnan, Iran,
3 Associate Professor of Administration, University of Semnan, Iran,
4 Associate Professor of Administration, University of Semnan, Iran,
چکیده [English]

Purpose: Foresight evaluation is a challenging task. In fact, this essay is mainly focused on "how to sketch out a dynamic and integration model of foresight by using a systematic approach".
Method: This study is a qualitative research and uses the Meta-synthesis method (Sandelowski & Barroso model); Articles published in the field of foresight evaluation in journals and international conferences held in Iran (1385-1396 Persian calendar) and in other countries (2000-2017 A.D.) are reviewed. In order to formulate the model 37 articles were selected by using Critical Appraisal Skills Program (CASP) scale. Finally, to measure the validity of the model Kappa index was calculated by using the SPPSS software. Since the Kapa index is less than 0.05, it is a significance level. Taking this into account, the assumption reflecting the independence hypothesis of the extracted codes is rejected and the correlation is proved. The calculated value for Kapa index is tantamount to 0.7477 which doesn’t vary from the internationally recognized value.
Findings: The model is presented in the format of a dynamic model of integrated evaluation of foresight which consists of two levels: The first level which shapes the main part of the model, explains the mechanism of integration and dynamics in the evaluation of objectives, outcomes and impacts of foresight. The second level, putting a systematic approach into work, dividers the foresight evaluation into three distinct stages: (1) Pre-evaluation (input),(2)Evaluation(process) and(3)Post- evaluation(output).
Conclusion: According to the literature review, no comprehensive and integrated study has been done so far on the Foresight evaluation. The proposed model is the first foresight evaluation comprehensive model. Having applied a systematic approach, this model provides a dynamic and integrated evaluation of foresight.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Foresight Evaluation
  • Meta-Synthesis Method
  • Dynamic Evaluation
  • Integrated
  • Foresight Evaluation Model (IFEM)
 
1.امیرخانلو، محسن و شاه­منصوری، سمیرا. (1395).«شناسایی عوامل دخیل در ارزیابی اثرات طرح آینده­نگاری». اولین همایش بین­المللی مدیریت نوین در افق 1404. تهران:30اردیبهشت.
2.جائوتسی، ماریا و ساپیو، بارتولومئو. (1395). آخرین پیشرفت­ها در روش­شناسی آینده­نگاری. مترجمان: سینا فقیه، محمدامین فقیه و فرهاد نظری­زاده، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی (مرکز آینده­پژوهی علوم و فناوری­های دفاعی.
3.حسنوی، رضاو همکاران. (1392). «طراحی مدل تأثیر آینده­نگاری بر سیاست­گذاری علم، فناوری و نوآوری در سطح ملی با استفاده از روش مدل­یابی معادلات ساختاری». فصلنامه علمی ـ پژوهشی سیاست علم و فنآوری. (6)1: 34-21.
4.سهرابی، بابک و همکاران. (1396). «کشف ویژگی­های حوزه­های تحقیقاتی نوظهور با استفاده از روش فراترکیب». سیاست علم و فنآوری‌. (9)4: 30-15.
5.عطاری، مازیار و همکاران. (1393). روش­های آینده­نگاری. تهران: نشر رویش.
6.کشاورز ترک، عین­الله و نیکویه، مهدیه. (1395). «ارائه مدل یکپارچه ارزیابی و مدیریت پروژه­های آینده­نگاری راهبردی در سطوح ملی و سازمانی». فصلنامه علمی ـ پژوهشی سیاست‌گذاری عمومی. (2)4: 69-47.
7.مبینی دهکردی، علی و کشتکار هرانکی، مهران. (1395). «فراترکیب مدل­های نوآوری اجتماعی». فصلنامه برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. (7)26: 138-101.
8.محامدپور، مریم و ثقفی، فاطمه. (1388). «مدل ارزیابی متوازن عملکرد پروژه­های آینده­نگاری فناوری اطلاعات». فصلنامه سیاست علم و فنآوری. (2)2: 29-15.
9.محقر، علی و همکاران. (1392). «ارائه الگوی جامع هماهنگی اطلاعاتی شبکه تأمین خودروسازی با استفاده از روش فراترکیب». مدیریت فناوری اطلاعات. (5)4: 194-161.
10.   ناظمی، امیر. (1385). آینده­نگاری از مفهوم تا اجرا­. تهران: انتشارات مرکز صنایع نوین.
11.   نامداریان، لیلا و همکاران. (1391). «ارزیابی تأثیر آینده­نگاری در سیاست­گذاری علم، فناوری و نوآوری». رهیافت. 51: 13-5.
 
1.      Afanasyev, M., Cervantes, M., & Meissner, D. (2014). Towards FET Concept: Pathway To Evaluation Of Foresight Effectiveness, Efficiency And Validity. Higher School of Economics Research Paper No. WP BRP, 31.
A.     Makarova, E., & Sokolova, A. (2014). Foresight evaluation: lessons from project management. foresight, 16(1), 75-91.
2.      Amanatidou, E., & Guy, K. (2008). Interpreting foresight process impacts: steps towards the development of a framework conceptualising the dynamics of ‘foresight systems’. Technological Forecasting and Social Change, 75(4), 539-557.
3.      Amanatidou, E. (2014).Beyond the veil- The real value of foresight. Technological Forecasting& Social Change, 87: 274-291.
4.      Amanatidou, E. (2017). Foresight process impacts: Beyond any official targets, foresight is bound to serve democracy. Futures, 85, 1-13.
5.      Aslan, Apper & Oner. M.Atilla(2003). An integrated view of foresight:integrated foresight management model. Foresight, 5(2), 33-45.
6.      Aslan, Apper & Oner. M.Atilla (2004). Comparison of national foresight studies by integrated foresight management model, Futures, 36, 889–902.
7.      Attaree,M. and etal.(2014). Foresight methods. Royesh, Tehran, (in Persian).
8.      Calof, J., & Smith, J. E. (2010). Critical success factors for government-led foresight. Science and Public Policy, 37(1), 31-40.
9.      Calof, J. L., Smith, J. E., Calof, J., Miller, R., & Jackson, M. (2012). Towards impactful foresight: viewpoints from foresight consultants and academics. Foresight.
10.  Cuhls, K., & Georghiou, L. (2004). Evaluating a participative foresight process: ‘Futur-the German research dialogue’. Research Evaluation, 13(3), 143-153.
11.  Dabelstein, N. (2012). Glossary of Key Terms in Evaluation and Results Based Management.
12.  Da Costa, O., Warnke, P., Cagnin, C., & Scapolo, F. (2008). The impact of foresight on policy-making: insights from the FORLEARN mutual learning Crocess. Technology Analysis & Strategic Management, 20(3), 369-387.
13.  Dian, N. (2009). Foresight styles assessment: a theory based study in competency and change. Journal of Futures Studies, 13(3), 59-74.
14.  EVALUATION, FORESIGHT AND PARTICIPATION AS NEW ELEMENTSFOR. Elvira Uyarra and Silke N. Haarich. REGIONAL INNOVATION POLICY PRACTICE: LESSONS FROM THE REGIONAL INNOVATION STRATEGIES (RIS).ERSA 2002 Conference Dortmund. 27th-31st August 2002.
15.  Grand challenges–a new framework for foresight evaluation Amanatidou, E. - EU-SPRI conference papers. Manchester, 2011
16.  Geogghiou, L. (2010)Evaluting foresight and lessons for its future impact, PREST, University of Manchester.
17.  Georghiou, L., & Keenan, M. (2006). Evaluation of national foresight activities: Assessing rationale, process and impact. Technological Forecasting and Social Change, 73(7), 761-777.
18.  Ghișa, M. (2012).Evaluation of foresight exercises, EU-SPRI PHD Spring School15th March 2012.
19.  Giaoutzi, M. & Sapio, M. (2013). Recent Development in Foresight Methodologies. Translated by: Sina faghih; Mohamad Amin Faghih and Farhad Nazarizadeh. Institute of training and research for Defence industry (the future study center for defence sciences and technologies). 1st edition, Tehran, (in Persian).
20.  Johnston, R. (2012). Developing the capacity to assess the impact of foresight. Foresight, 14(1), 56-68.
21.  Haegeman, K., Spiesberger, M., & Könnölä, T. (2017). Evaluating foresight in transnational research programming. Technological Forecasting and Social Change, 115, 313-326.
22.  Harper, C., Jennifer (2013). Impact of Technology Foresight.Malta Council for Science and Technology, Nesta Working Paper 13/16, November 2013,www.nesta.org.uk/wp13-16.
23.  Hasnavi, R. and etal. (2013). Designing a model for impact foresight on the STI policy making in national level, by using Structured Equations method. Journal politics Science and Technology, 1(16), 21-34, (in Persian).
24.  Havas, A., Schartinger, D., & Weber, M. (2010). The impact of foresight on innovation policy-making: recent experiences and future perspectives. Research Evaluation, 19(2), 91-104.
25.  Hines, A. (2016). Let’s talk about success: A proposed foresight outcomes framework for organizational futurists. Journal of Futures Studies, 20(4), 1-19.
26.  Amirkhanloo, M and Shahmansouri, S (spring2016) Identify the factors involved in evaluating impacts of foresight project, The first of international conference modern management in the 2025 horizon, Tehran,19 may 2016, (in Persian).
27.  Keshavarz Tork, A. & Nikouyeh, M. (2016). Providing an integrated model for evaluating and managing strategic foresight projects at the national and organizational levels. Journal of public policy, 4 (2), 47-69, (in Persian).
28.  Miles, I. (2012). Dynamic foresight evaluation. foresight, 14(1), 69-81.
29.  Mohaghar, A. and etal. (2016). Providing a comprehensive pattern of information coordination for automotive supply network, by using Meta- Synthesis. Journal of Information Technology Management, 4(5), 161-194, (in Persian).
30.  Mohamadpour, M & Saghafi, F. (2009). The model of balanced evaluation performance information technology foresight projects. Journal politics Science and Technology,2(2),15-29, (in Persian).
31.  Meissner, D. (2012). Results and impact of national Foresight-studies. Futures, 44(10), 905-913.
32.  Mobinee Dehkordi, A. & Keshtkar Haranaki, M. (2016). Meta synthesis for social innovation models. Quaterly of Social Development and Welfare Planning, 26(7),101-138, (in Persian).
33.  Namdarean, L; Hassanzadeh, A. & Elahi, Sh. (2012). Impact of technology foresight on the policy making Science, Technology and Innovation.Rahyaft, 51: 5-13, (in Persian). 
34.  Nazemi, A. (2011). Foresight from concept to Implementation.The center of Modern Technology, Tehran, (in Persian).
35.  Nieminen, M., & Hyytinen, K. (2015). Future-oriented impact assessment: Supporting strategic decision-making in complex socio-technical environments. Evaluation, 21(4), 448-461.
36.  Popper, R., Georghiou, L., Keenan, M., & Miles, I. (2010). Evaluating foresight: fully-fledged evaluation of the Colombian technology foresight programme (CTFP). Cali: Universidad del Valle.
37.  Rhisiart, M., Störmer, E., & Daheim, C. (2017). From foresight to impact? The 2030 Future of Work scenarios. Technological Forecasting and Social Change, 124, 203-213.
38.  Saritas, O., & Oner, M. A. (2004). Systemic analysis of UK foresight results: joint application of integrated management model and roadmapping. Technological Forecasting and Social Change, 71(1-2), 27-65.
39.  Seminar, E. U. U. S. (2004). New Technology Foresight. Forecasting & Assessment Methods-Seville, 13-14.
40.  Sohrabi, B.; Khalili Jafarabad, A. & Rodi, A.(2017). Discovering the features of emerging research areas, by using Meta–Synthesis. Journal politics Science and Technology, 4(9), 15-30, (in Persian).
41.  Sokolova, A., & Makarova, E. (2013). Integrated framework for evaluation of national foresight studies. In Science, Technology and Innovation Policy for the Future (pp. 11-30). Springer, Berlin, Heidelberg.
42.  Sokolova, A. (2015). An integrated approach for the evaluation of national foresight: the Russian case. Technological Forecasting and Social Change, 101, 216-225.
43.  Van Lente, H. (2012). Navigating foresight in a sea of expectations: lessons from the sociology of expectations. Technology Analysis & Strategic Management, 24(8), 769-782.
44.  Van der Steen, M., & Van der Duin, P. (2012). Learning ahead of time: how evaluation of foresight may add to increased trust, organizational learning and future oriented policy and strategy. Futures, 44(5), 487-493.
45.  Van der Steen, M., & Van Twist, M. (2012). Beyond use: Evaluating foresight that fits. Futures, 44(5), 475-486.
46.  Walsh, D. and Downe, S. (2005) Meta-synthesis method for qualitative research: a literature review. Journal of Advanced Nursing, 50(2), 204–211.
47.  Von Schomberg, R., & Funtowicz, S. (2007). Foresight Knowledge Assessment. Int. J. Foresight and Innovation Policy, 3(1), 53-75.